Sevofluran uygulanan ratlarda alt ekstremite iskemi reperfüzyon hasarında seryum oksitin eritrosit deformabilitesi üzerine etkisi
Aydın Tunçay, Volkan Şıvgın, Faruk Metin Çomu, Ayşegül Küçük, Aycan Özdemirkan, Işın Güneş, Mustafa Arslan,
Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Kalp Ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, KayseriGazi Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji Ve Reaminasyon Anabilim Dalı, AnkaraKırıkkale Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, KırıkkaleKütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, KütahyaErciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji Ve Reaminasyon Anabilim Dalı, Kayseri
İskemi reperfüzyon(İR) hasarı vasküler cerrahide sıkça karşılaşılan önemli bir sorundur. Alt ekstremitelerde gözlenen akut İR hasarı, özellikle aort cerrahisinde abdominal aortaya geçici kros-klemp uygulanmasında ortaya çıkmaktadır. Kan reolojisindeki bozulma mikrovasküler kan akımını bozarak mikroanjiyopatinin şiddetlenmesine yol açar. Birçok faktörden etkilenen kan reolojisini anestezi için kullanılan ilaçların da etkilediği bilinmektedir Bu sebeple alt ekstremite İR yapılan ratlarda sevofluran anestezisinden önce uygulanan seryum oksitin eritrosit deformabilitesi üzerine etkilerini araştırmayı amaçladık. Etik kurul onayı alındıktan sonra, 30 adet rat, rastgele 5 gruba ayrıldı. Kontrol (grupK), İR(grupİR), İR-seryum oksit(grupİR-SO), İR-sevofluran(grupİR-S), İR-seryum oksit-sevofluran(grupİR-SOS) olarak değerlendirildi. İntraperitoneal seryum oksit 0.5 mg/kg dozunda uygulandıktan 30 dakika sonra İR gruplarında infrarenal abdominal aorta, atravmatik mikrovasküler klemp konuldu. Yüz yirmi dakika sonra klemp kaldırıldı ve 120 dakika süreyle reperfüzyon sağlandı. Minimum alveoler konsantrasyon ratlar için 1 olacak şekilde sevofluran %2.3 oranında 4 L/dk %100 oksijen içinde İR süresince uygulandı. Tüm ratlara intraperitoneal ketamin(100 mg.kg-1) uygulanarak abdominal aortadan kan alınarak ötenazi uygulandı. Eritrositler heparinize tam kan örneklerinden elde edildi. Deformabilite ölçümleri fosfatla tamponlanmış serum fizyolojik içerisindeki eritrosit süspansiyonlarında yapıldı. Eritrosit deformabilitesi ölçümü için sabit akımlı filtrometre sistemi kullanıldı ve rölatif resiztans hesaplandı. Gruplararasında fark olup olmadığını belirlemede bağımsız gruplarda Kruskal-Wallis testi ile değerlendirildi. Anlamlılık bulunan gruplarda Mann-Whitney U testi ile karşılaştırılma yapıldı. Eritrosit deformabilite indeksi gruplararasında anlamlı olarak farklı bulundu (p=0.002). Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında İR ve İR+S gruplarında eritrosit deformabilite indeksi anlamlı olarak yüksek bulundu (p< 0.0001,p=0.003,sırasıyla). İR+SO ve İR+SOS gruplarında ise eritrosit deformabilite indeksinin İR grubuna göre anlamlı olarak düştüğü tespit edildi (p=0.008,p=0.025,sırasıyla). Eritrosit deformabilite indeksi Grup K ile grup İR+SO ve İR+SOS grupları asasında benzer bulundu (p=0.453,p=0.120,sırasıyla),(Şekil 1). Ratlarda iskemiden 30 dk önce intraperitoneal olarak uygulanan seryum oksitin İR oluşturulan ratlarda bozulan eritrosit deformabilitesini düzelttiğini tespit ettik. Çalışmada ulaştığımız bulgular, başka çalışmalarla desteklendiğinde seryum oksitin İR hasarındaki protektif etkilerinin ayrıntılı olarak gösterileceği ve kullanım endikasyonlarının genişleyeceği kanaatindeyiz.
|