Kombine off-pump koroner arter bypass ve karaciğer transplantasyonunda anestezi
Tümay Uludağ Yanaral, Gökhan Ertuğrul, Mustafa Özer Ulukan, Pelin Karaaslan, Murat Dayangaç,
İstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji Ve Reanimasyon Anabilim Dalı, İstanbulİstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, İstanbulİstanbul Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kalp Ve Damar Cerrahi Anabilim Dalı, İstanbul
Amaç: Karaciğer transplantasyonu, son dönem karaciğer yetmezliği (SDKY) olan hastalarda hayat kurtaran bir cerrahi prosedürdür. SDKY olan hastalar kardiyovasküler hastalıklar açısından risk altındadır. Bu hastalıklardan bazıları; koroner arter hastalığı (KAH), aritmiler ve konjestif kalp yetmezliğidir. Geliştirilen cerrahi teknikler, artan anestezi ve cerrahi deneyim, kullanılan ilaçların etkinliği eşzamanlı cerrahi girişimleri artırmaktadır. Biz bu çalışmamızda eşzamanlı off-pump (atan kalp) koroner arter bypass cerrahisi (OPCAB) ve karaciğer transplantasyonu (LTX) anestezi ve transfüzyon yönetimini sunmayı amaçladık. Materyal-Metod: Kronik hepatit C enfeksiyonuna bağlı SDKY ve KAH tanısı olan 68 yaşındaki hasta ile kriptojenik karaciğer sirozuna bağlı SDKY ve KAH tanısı olan 65 yaşındaki iki hastaya eş zamanlı OPCAB ve canlı vericili LTX yapıldı. Hastalar preoperatif değerlendirme protokolüne göre değerlendirildi. Koagülasyon ve antitrombotik faktörlerin azalması sonucu kanamaya ve tromboza eğilim gösteren hastalara CABG kararı verildiği için eşzamanlı OPCAB ve LTX planlandı. Anestezi protokolü hemodinamik denge oluşturacak şekilde uygulandı. PİCCO ve Tromboelastogram monitorizasyonu yapıldı. OPCAB’da safen ven kullanılarak LAD ve CX bypass yapıldı. Sternotomi kesisi açık bırakılarak LTX e geçildi (Figür 1). Noradrenalin ve glypressin dışında inotrop ihtiyacı olmadı. Reperfüzyon sonrası kardiyak fonksiyonları stabil kaldı. Postoperatif hastalar YBÜ’ne transfer edildi. Karaciğer ve kalp fonksiyonları normal olan hastalar ertesi gün ekstübe edildi. 5 ve 7. gün sonunda YBÜ’den servise transferleri gerçekleştirildi.
Bulgular: Hastaların preoperatif, intraoperatif ve postoperatif verileri Tablo 1’de verilmiştir. Bir hastada preoperatif saptanan akut böbrek yetmezliği (ABY) vardı. Sonuç: İki major cerrahi gerektiren özellikli operasyonlarda, hastanın preoperatif optimum hale getirmek, ameliyat süresini ve transfüzyon miktarını azaltmak önemlidir. Bu hastalarda kanama parametreleri, karaciğer ve böbrek fonksiyonları perioperatif yakın takip edilmelidir. KAH olan SDKY hastalarının morbiditesi, mortalitesi yüksektir. SDKY hastalarında hiperdinamik sirkülasyon sonucu kardiyak disfonksiyon ve aritmi de görülebilir. ABY gelişen hastalardada hipovolemiyi önlemek için yeterli dolaşım volümü ve idrar çıkışı sağlanmalıdır. Seçilmiş hastalarda eşzamanlı OPCAB-LTX ameliyatının deneyimli anestezi ve cerrahi ekipler tarafından güvenle yapılabileceği kanaatindeyiz.
|