SUİCİD AMAÇLI İLAÇ İÇEN HASTALARIN RETROSPEKTİF OLARAK İNCELENMESİ
Onur Karaca, Ayşegül Ertaşkın,
Aksaray Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji Ve Reanimasyon, Aksaray
Giriş: Suicid amaçlı ilaç içme genç erişkinlerin yoğun bakım yatışlarının sık bir sebebi ve dünya çapında ciddi bir sağlık sorunudur. Demografik veriler bölgelerin coğrafi ve sosyokültürel özelliklerine göre değişmektedir. Son yıllarda epidemiyolojik özellikleri ve bu hastaların prognozlarını araştıran çalışmalar artmıştır. Çalışmamızda retrospektif olarak hastanemizdeki yoğun bakımda intihar amacıyla ilaç içen hastaları inceledik. Yöntem: Aksaray Eğitim ve Araştırma Hastanesinde 2015-2019 yılları arasında suicid amacıyla ilaç içip yoğun bakım yatışı olan 181 hastanın dosyaları incelendi. Hastaların demografik verileri, hangi ilaç veya madde ile suicid girişiminde bulundukları, hastaneye ulaşma süreleri, uygulanan tedavi yöntemleri, hastanede yatış süreleri, vital bulguları, gelişen komplikasyonlar, entübasyon ihtiyacı olup olmadığı ve mortalite oranları kayıt altına alındı.
Bulgular: İntihar amaçlı ilaç içen 181 hastanın yaş ortalaması 26,7 di. Kadın oranı %73 olarak saptandı. İntihar amaçlı en sık kullanılan ilaç parasetamol (35,1) olarak saptandı ve antidepresanlar bu ilaçtan sonra ikinci sırada yer aldı. İlaç içtikten sonra hastaneye başvuru süresi 1 ila 6 saat arasında değişirken, %68,2 hastada 3 saatten daha kısa zamanda gerçekleşti. Suicid girişiminde bulunan hastaların büyük bir kısmında tedavi yöntemi intravenöz sıvı ve destek tedavisi şeklinde gerçekleşti(%95). Hastaların %2,7 sinde entübasyon ihtiyacı gelişti ve organofosfat içen 2 hasta hayatını kaybetti. Tartışma: Gelişmekte olan ülkeler ve Türkiye’de yapılan çalışmalarda kadın (%63-71) ve 25 yaş altı oranı( %56-63) saptanırken bizim çalışmamızda bu oranlar daha yüksek bulundu (%73-%66). Bunun sebebinin ilimizde kadına toplumsal baskının fazla ve şehrin sosyokültürel seviyesinin düşük olması olabileceğini düşündük. Gelişmiş ülkelerde yapılan çalışmalarda en sık ilaç benzodiazepinler ve trisiklik antidepresanlarken çalışmamızda en sık suicid ilacı parasetamol olarak görüldü. Bunun sebebinin ilaca reçetesiz ulaşabilme imkanı olabileceğini düşündük. Sonuç: İç Anadolu Bölgesi’nde gelişmişlik seviyesi düşük bir ilde yapılan çalışmamızda kadın suicid girişimlerinin fazla olduğunu saptadık. Reçetesiz satılan ilaçlar yoğun bakımda yatan suicid girişimlerinin önemli bir bölümünü oluşturmaktadır. Eğitim seviyesinin yükseltilmesi ve intoksikasyon riski olan ilaçların reçetesiz satılmaması gerektiğini düşünmekteyiz.
|