ENDOSKOPİ- KOLONOSKOPİ İŞLEMİNDE PROPOFOL ARALIKLI DOZ UYGULANMASI İLE PROPOFOL İNFÜZYONUNUN GÖZ İÇİ BASINCI VE HEMODİNAMİ ÜZERİNE ETKİSİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Hüseyin Güven, Mesut Erbaş
Giriş/Amaç: Üst ve alt gastrointestinal sistem hastalıklarının tanı ve tedavisinde endoskopik girişimler önemli bir yöntem olarak yer almaktadır. Endoskopik girişimler, hasta için aşırı rahatsız edici ve ağrıya neden olabilen invaziv işlemlerdir. Bu işlemlerin sedasyonsuz yapılması durumunda uygulayıcı ve hasta için hem konforsuz olmakta hem de düşük oranlarda mortaliteye neden olmaktadır. Sedoanaljezinin amacı, işlem sırasında rahat ve koopere olmak, kardiyak ve solunumsal stabilitede işlemi tamamlamaktır. Propofol, düşük dozlarda sedasyon sağlayan bir ilaçtır. Çalışmamızda amaç, girişimlerde propofolün aralıklı doz uygulanması ile propofol infüzyon uygulamasının göz içi basıncı ve hemodinami üzerine etkisini karşılaştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamız 3.basamak hastanemize 01.09.2018 ile 01.11.2019 tarihleri arasında başvuran ve endoskopi-kolonoskopi işlemi yapılmış, fiziksel durumu ASAI-III’e uyan, 18-70 yaş arası, elektif endoskopi ve kolonoskopi uygulanmış 93 hasta alındı. Çalışmamız tek merkezli ve retrospektif olarak yapıldı. İstatistiksel anlamlılık için p<0.05 olarak kabul edildi.
Bulgular: Olguların 46’sına propofol infüzyon şeklinde verilirken, 47’sine aralıklı doz uygulaması yapıldı. İnfüzyon grubunda olguların %56,5’i erkek ve aynı şekilde aralıklı doz grubunda %57,4’ü erkek idi. İnfüzyon ve aralıklı doz grubunda yaş ortalamasına ve BMI açısından istatistiksel anlamlı fark bulunmadı (p>0.05). İnfüzyon verilen grupta uyanma süresi ve işlem süresinin anlamlı olarak kısa olduğu görüldü. Uygulanan ilaç dozu infüzyon grubunda daha düşüktü. Aralıklı propofol verilen grupta yan etkilerin daha fazla olduğu görüldü. İki grup arasında işlem süresi boyunca göz içi basıncında anlamlı fark tespit edilmedi.İki grup arasında ortalama, sistolik ve diyastolik kan basıncı açısından anlamlı fark görülmedi. Uygulayıcı memnuniyetinin, her iki grup arasından benzer şekilde bulunuldu.
Tartışma/Sonuç: Endoskopik girişimler için sedoanaljezi uygulamasında, aralıklı doz uygulaması ve infüzyon şeklinde uygulamanın yan etkiler açısından göz önünde bulundurulması; stabil olduğu düşünülmeyen hastalarda infüzyon şeklinde uygulamanın daha ön planda düşünülmesi gerektiği; göz içi basınç açısından ise farklılık göstermediği bu nedenle rahatlıkla iki uygulamanında kullanılabilir olduğu görüldü.
|