Off-Pump Koroner Arter By-Pass Greftleme Cerrahisinde Erektör Spinae Plan Bloğunun İnternal Mammarian ve Radiyel Arter Çapları Üzerine Etkisi
Kamil Darçın, Seçil Çetin, Muhammet Ahmet Karakaya, Yılmaz Yenigün, Şanser Ateş, Yavuz Gürkan
Giriş
Off-pump koroner arter by-pass greftleme (OPCABG), çalışan kalpte gerçekleştirilen by-pass tekniğidir. OPCABG tekniğinde anastomoz için genellikle sol ve sağ internal mammarian arterler (LIMA ve RIMA) ile sol ve sağ radiyal arterler tercih edilebilmektedir. Erektör spinae plan bloğu (ESPB), interfasyal alan bloğudur. ESPB’nun sempatektomi yaptığına dair çalışmalar mevcuttur. Bu çalışma ile ESPB’nun ortaya çıkardığı sempatektominin LIMA, RIMA, sol ve sağ radiyal arterlerin çap ve alanlarını blok öncesi ve blok sonrası ölçerek bu bloğun damarlar üzerindeki etkilerini gözlemlemeyi amaçladık.
Metod
18-65 yaş aralığında elektif OPCABG geçirecek hastalar çalışmaya alındı. Preoperatif hazırlık odasında standart elektrokardiyogram ve pulse oksimetre ile monitörizasyon yapıldı ve kaydedildi. Vasküler ölçümler için (12-4 MHz) lineer problu GE Logiq S7 kullanıldı. USG ile LIMA ve RIMA için 3, 4 ve 5. interkostal aralıktan, sağ ve sol radiyal arterleri için el bileği 3 cm proksimalinden, görüntüler alındı. Bilateral ESPB USG yardımıyla uygulandı. ESPB, sağ ve sol tarafa eşit miktarda toplamda 40 ml %0.25 bupivakain ile yapıldı. Blok’dan 30 dakika sonra başlangıç görüntülerini kaydeden araştırıcı tarafından damar görüntülemeleri aynı aralıklardan damar çapları ve alanları ölçülüp kaydedildi.
Bulgular:
Hastaların başlangıç ve 30.dk kalp hızı ve ortalama arter basınçları arasında istatistiksel olarak fark yoktu. Hastaların ölçülen tüm seviyelerde LIMA, RIMA, sağ ve sol radiyel arter çaplarında başlangıç ve 30.dk ölçümlerinde istatistik olarak anlamlı bir artış gözlemlendi. Ölçülen bütün seviyeler birlikte değerlendirildiğinde, LIMA ve RIMA'daki ortalama çap artışları sırasıyla 4,9 ve 3,5mm bulundu (%95 CI: 3,8-5,9mm ve 2,3-4,7mm). Sağ ve sol radiyal arter çaplarındaki ortalama artışlar sırasıyla 6,8 ve 3,7 mm olarak ölçüldü (%95 CI: 4,9-8,7mm ve 2,5-4,9mm). (Grafik 1)
Tartışma:
Kardiyak cerrahide postoperatif ağrı tedavisinde kullandığımız ESPB’nin sempatik blokaj ile koroner by-pass için kullanılan LIMA, RIMA, sağ ve sol radiyal arter çaplarını artırıcı etkisini gözlemledik. Bu vasodilatasyonun kardiyak by-pass cerrahisinin en önemli komplikasyonlardan birisi olan damar çıkarılması sırasında ortaya çıkabilecek vasospazmı engellemede rolü olabileceğini düşünmekteyiz. Kardiyak cerrahide ESPB’nin sağladığı vasodiltasyonun cerrahi başarı üzerine etkisinin araştırılması gerektiğini düşünüyoruz.
|