RATLARDA ALT EKSTREMİTE İSKEMİ REPERFÜZYON HASARINDA AMANTADİNİN FARKLI DOZLARININ AKCİĞER DOKUSUNDAKİ ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Nevcihan Şahutoğlu Bal, Ayça Taş Tuna, Ali Bal, Onur Palabıyık, Özcan Budak, Hüseyin Çakıroğlu, Sezen Irmak Gözükara
Giriş-Amaç: N-Metil D-Aspartat antagonistlerinin çeşitli organlarda, iskemi reperfüzyon (İ/R) hasarına karşı koruyucu olduğu bildirilmiştir. Amantadinin farklı dozlarının alt ekstremite İ/R hasarındaki etkisini araştıran bir çalışma bulunmamaktadır. Çalışmamızda amantadinin 90 ve 135 mg/kg dozlarının, alt ekstremite İ/R hasarında akciğer dokusundaki etkilerinin araştırılmasını amaçladık.
Gereç ve yöntem: Etik kurul onayı alındıktan sonra her grupta 6’şar rat olacak şekilde Grup Sham (G-S), Grup İ/R (G-İ/R), Grup Amantadin 90 (G-A 90), Grup Amantadin 135 (G-A 135), Grup İ/R+Amantadin 90 (G-İ/R A-90), Grup İ/R+Amantadin 135 (G-İ/R A-135) olarak 6 gruba ayrıldı. Tüm ratlarda anestezi uygulandıktan sonra, cerrahi uygulamadan önce 15 dk beklendi. G-A 90, G-A 135, G-İ/R A-90, G-İ/R A-135’de anestezik uygulamasıyla birlikte sırasıyla 90, 135 mg/kg amantadin hidroklorür intraperitoneal uygulandı. G-S, G-A 90, G-A 135’de sadece orta abdominal insizyon yapıldı. G-İ/R, G-İ/R A-90, G-İ/R A-135’de infrarenal abdominal aortaya 120 dakika süreyle atravmatik mikrovasküler klemp uygulandı ve sonrasında 120 dakika reperfüzyon uygulandı (Resim 1). Toplam 240 dakika sonunda ratlar sakrifiye edilerek akciğer örnekleri alındı. Akciğer dokusunda katalaz (CAT), süperoksit dismutaz (SOD), malondialdehit (MDA) düzeyleri çalışıldı. Nötrofil/lenfosit (N/L) infiltrasyon ve alveol duvar kalınlığı skorları incelendi.
Bulgular: Akciğer dokusu CAT, SOD, MDA biyokimyasal düzeyleri arasında, istatistiksel olarak fark bulamadık. Histopatolojik incelemede ise Grup İ/R nötrofil/lenfosit infiltrasyon skoru; Grup S, A-90, A-135’e göre istatistiksel anlamlı yüksekti (sırasıyla p=0.002, 0.002, 0.002). Grup İ/R A-90 ve İ/R A-135’de Grup İ/R’ye göre düşüktü, fakat anlamlı farklılık görülmedi. Alveol duvar kalınlaşma skoru ise Grup İ/R’de Grup Sham, A-90, A-135 ve İ/R A-135’e göre anlamlı yüksek tespit edildi (sırasıyla p=0.002, 0.002, 0.002, 0.002). Grup İ/R-A 90 skoruda Grup İ/R’ye göre düşüktü fakat anlamlı değildi(Resim 2).
Tartışma-Sonuç: Akciğer dokusunun biyokimyasal değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulamasakda; histopatolojik olarak İ/R hasarından etkilenmiş olduğunu ve hasarın amantadin kullanımıyla düzeltilebileceğini gözlemledik. Bu durum 135 mg/kg amantadin verilen deneklerde 90 mg/kg amantadin verilen deneklere göre daha belirgindi.
|