Akut Servikal Omurilik Yaralanmasında Anestezi Yönetimi
Onur Küçük, Sevtap Hekimoğlu Şahin, İsa İsaoğlu, Cumhur Kılınçer
Giriş ve Amaç
Omurilik yaralanması önemli morbidite ve mortaliteye nedenidir(1,2). Omurilik hasarı travma sonrası iki aşamada gelişir(3-5); travmatik hareket anında meydana gelen birincil yaralanma ve patolojik süreçlere (iskemi, hipoksi, iltihaplanma, eksitotoksisite, lipid peroksidasyonu ve nöronların apoptozu) bağlı oluşan ikincil yaralanma. Akut servikal omurga yaralanması olan hastaların hava yolu yönetimi, kan basıncı stabilizasyonu, sıvı resüsitasyonu özel bir süreç olduğundan; bu hastalar için anestezi planı oluşturmak ve ikincil hasar oluşmasını engellemek gereklidir(6). Bizde bu olgu sunumunda; servikal omurilik yaralanması olan bir hastanın acil operasyonundaki anestezi deneyimimizi aktardık.
Olgu Sunumu
18 yaş 90 kg erkek hasta havuza dalma sonrası travma nedeniyle acil servise getirildi. Nörolojik muayenesinde; alt ekstremiteler plejik, üst ekstremiteler distal 2/5 proksimal 3/5 kas gücünde, duyu T4 seviyesi altı anestezik, DTR +/-, +/- olan hastanın sakral korunması olmadığından tam omurilik hasarı kabul edildi. Hastanın BT ve MR incelemelerinde C5 vertebra korpus anteriorunda akut çökme fraktürü, omurilik basısı ve C3-C7 seviyelerinde myelopatik sinyal artışları vardı(Şekil-1,2). Genel durumu orta, dopamin infüzyonu ile operasyona alınan hastanın giriş vital parametreleri; TA:120/48 KTA:54/dk, SpO2:%98, SS:12, CVP:5 saptandı. İndüksiyonda dormicum 1mg, ketamin 2mg/kg, reküronyum 1mg/kg ile videolaringoskop (Storz C-MAC PM) kullanılarak, maske uygulanmadan boyun immobilizasyonu (manuel inline stabilizasyon tekniği) ile hızlı ardışık entübasyon gerçekleştirildi. Anestezi idamesi %2 sevofluran ve her 30 dakikada ketamin 10mg, reküronyum 10mg ile sağlandı. Operasyon süresi 330 dakika idi. Operasyon süresince arteriyel kan basıncı ölçümü ve CVP ölçümü normal değerlerde seyretti. Hasta operasyon sonrası sedatize kürarize dopamin infüzyonu ile yoğun bakım ünitesine devredildi. Post op takibinde 4 saatte ekstübe olan hastanın vital parametreleri stabildi.
Tartışma ve Sonuç
Akut omurilik yaralanması olan hastalarda cerrahi işlem sırasında hemodinamik parametrelerin stabil seyredecek şekilde anestezinin sağlanması ve bunun için uygun monitörizasyonun uygulanması postoperatif derlenme, mortalite ve morbidite açısından önemlidir(7,8). Multidisipliner bir tedavi süreci gerektirir. Omurilik yaralanmalarında intraoperatif kabul görmüş anestezi yönetimi yoktur(6). Bu nedenle akut servikal omurilik yaralanmasını yöneten anestezist, travmanın patofizyolojisine hakim olmalı, iyi bir plan yapmalı ve hastanın klinik durumu doğrultusunda kendi prosedürünü geliştirmelidir.
|