Klinik Bulguların Hızlı Değerlendirilmesi Hayat Kurtarır
Gizem Demir Şenoğlu, Gürsel Kaynak
GİRİŞ
Lityum, bipolar bozukluk tedavisinde ve proflaksisinde ilk seçenek ajanlardandır. Terapötik aralığının dar olması (0.6-1.2 mEq/L) nedeniyle yakın serum düzeyi takibi yapılmaktadır.
Akut toksisitede; bulantı, kusma, diyare, aritmi ve T dalga depresyonu, tremor, hiperrefleksi, konvülziyon, koma ve ölüme kadar giden belirtiler görülebilir.
Tedavisinde spesifik bir antidot bulunmamaktadır. Hidrasyonun sağlanmasının yanı sıra hemodiyaliz, özellikle ciddi nörolojik semptomları olan hastalarda ilk tercihtir.
Bu olgu sunumundaki amacımız özellikle bilinç bozukluğu bulunan akut lityum toksisitesinde lityum düzeyini saptayamasak da acil hemodiyalizin önemini vurgulamaktır.
OLGU
Bipolar bozukluk nedeniyle lityum tedavisi alan 28 yaşında kadın hasta, 2 avuç dolusu lityum içmesi sonrası bilinç bulanıklığı, bulantı, kusma şikayetleri ile değerlendirilmiştir. Hastanın kan basıncı 103/63, Nabız 86 atım/dk, satürasyon %94 vücut sıcaklığı 37.10C, Ekg sinüs ritminde saptanmıştır. Glaskow koma skoru (GKS) 9-10 olması üzerine zehir danışma merkezi ile de görüşülerek acil hemodiyaliz amacıyla anestezi ve reanimasyon ünitesine yatırıldı. Hastanemiz laboratuvarında lityum kan düzeyi ölçülememesi fakat nörolojik bulgularının ve gastrointestinal bulgularının olması nedeniyle hızlı hemodiyaliz, hidrasyon ve diürez tedavisi başlandı. 12 saatin sonunda bilinç açık, vital bulguları stabil olarak kaydedildi. Takip eden hidrasyon ve diürez tedavisinde hastanın tekrar diyaliz ihtiyacı olmadı. 5 günlük takibi sonrasında idame psikiyatrik tedavisi ve metabolik değerlerinin takibi için devredildi.
TARTIŞMA
İdame lityum tedavisi gören hastalar dar bir terapötik endekse sahiptir. Bipolar bozukluk tanısı olan hastamızın, ailevi sorunlar nedeni ile öz kıyım amaçlı 10gr üzerinde lityum alımı olduğu öğrenilmiştir.
Lityum toksisitesi hafif, orta ve şiddetli olarak 3 grupta değerlendirilmektedir. Lityum intoksikasyonunda serum düzeyinin önemli olmasına rağmen hastanemizde lityum düzeyi ölçülemediğinden hastanın lityum düzeyini bilmemekteyiz; fakat bilinç bozukluğu, titreme, bulantı, kusma olması nedeniyle orta derece zehirlenme olarak değerlendirilmiştir. Tedavide hidrasyon ve acil hemodiyaliz planlanmış, kısa sürede bilinç durumunda düzelme görülmüştür.
Bu olgu bize; klinik bulgular göz önünde bulundurularak hızlı verilen tedavi kararları hayat kurtarıcı olabileceğini göstermektedir.
|