Lumbal Disk Herniektomi Operasyonlarında Uygulanmış Olan Total İntravenöz Anestezi Ve İnhalasyon Anestezi Tekniklerinin Mini Mental Durum Değerlendirme Testi Ve Nöron Spesifik Enolaz Düzeyi Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi
Tülay Ceren Ölmeztürk Karakurt, Ufuk Kuyrukluyıldız, Didem Onk, Süheyla Ünver
Amaç:Lumbal disk herniektomi operasyonlarında total intravenöz anestezi (TİVA) ile inhalasyon anestezisinin postoperatif kognitif disfonksiyon(POKD) üzerine etkilerinin Mini Mental Durum Değerlendirme Testi (MMDT) ve Nöron Spesifik Enolaz (NSE) düzeyine bakılarak karşılaştırılması amaçlanmaktadır.
Gereç ve Yöntemler:Çalışmamız Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Biriminin katkıları ile (Proje Kodu:TTU-2019-640) gerçekleştirildi. 20.02.2018-20.08.2019 tarihleri arasında Mengücek Gazi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Anesteziyoloji kliniğinde elektif lumbal disk herniektomi operasyonu planlanan, 18-65 yaş arasında, ASA I, II ve III risk grubunda, 80 olgu üzerinde gerçekleştirildi.Hastalara operasyon öncesinde MMDT uygulandı, venöz kandan NSE düzeylerine bakıldı.Uygulanmış anestezi tekniğine göre hastalar T ve İ olmak üzere iki gruba ayrıldı.Grup İ ’ye idamede sevofluran uygulanmış 40 hasta, Grup T ’ye idamede remifentanil ve propofol kullanılarak TİVA uygulanmış 40 hasta dahil edildi. Hastalara postoperatif dönemde 1. saatte MMDT uygulandı. Postoperatif 24. saatte MMDT tekrar uygulandı ve NSE için venöz kan örneği alındı.
Bulgular:Preoperatif MMDT skor ortalaması her iki grupta da istatistiksel olarak benzerdi. Grup T’ de MMDT skoru preoperatif ve postoperatif 1. saat benzer bulunurken (p=0,539), postoperatif 24. saatte MMDT skoru her iki skordan da yüksek bulundu. Grup İ’de preoperatif ve postoperatif 24. saatlerde MMDT skoru benzerken (p=0,116) postoperatif 1. saatteki skor hem preoperatif (p=0.006) hem de postoperatif 24. saat skorundan (p<0,001) düşük bulundu. Grup İ’ de postoperatif serum NSE düzeyinde, preoperatif serum NSE düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlı olmayan artış tespit edildi(p=0,214).Grup T’ de postoperatif serum NSE düzeyinde, preoperatif serum NSE düzeyine göre istatistiksel olarak anlamlı düşüş tespit edildi (p=0,038).
Sonuç:İnhalasyon anestezisi uygulamaları operasyon sonrası 1.saatte TİVA uygulamalarına göre daha fazla kognitif disfonksiyona neden olabilir. Ameliyat sonrası 24.saatte ise her iki yöntemin kognitif fonksiyonlar üzerine olan etkileri benzerdir.Kognitif fonksiyonların değerlendirilmesinde kullanılan biyobelirteçlerden serum NSE düzeylerinin; POKD gelişimini göstermek için yetersiz kaldığı, bu konuyla ilgili daha fazla hasta sayısı ile postoperatif daha ileri tarihlerde yapılmış ölçümlerin olduğu çalışmalara ihtiyaç olduğunu düşünmekteyiz.
|