POSTOPERATİF COVİD-19 TANISI ALAN ROBOT YARDIMLI LAPAROSKOPIK RADIKAL PROSTATEKTOMI HASTASINDA ANESTEZİ YÖNETİMİ
Behiç Girgin, Zeynep Şeyma Erdoğan, Nevri̇ye Salman
GİRİŞ:Koronavirüs hastalığı-2019 Aralık 2019’da ortaya çıkmış ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından 2020 yılında pandemik hastalık olarak kabul edilmiştir (1). Bu dönemde ülkemizde de COVİD-19 hasta tanı, tedavi ve yöntemleri ile perioperatif kılavuzlar hem Sağlık Bakanlığı (2) hem TARD tarafından yayınlanmıştır. Ancak özellikle asemptomatik COVİD-19 hastalarında perioperatif anestezi yönetimi de önemli hale gelmiştir.
Biz de postoperatif erken dönem COVİD-19 tanısı almış Robot Yardimli Laparoskopik Radikal Prostatektomi (RYLRP) ameliyatı yapılan hastamızın anestezi yönetimimizi paylaşmak istedik.
OLGU:77kg, 175cm, 70 yaşında erkek hastaya RYLRP planlandı ve preoperatif değerlendirmede saturasyonunun %95 ve ateşinin 36.7ºC olduğu ve COVİD şüphesi öyküsünün olmadığı görüldü. Pandemi süresince her hastaya COVİD + olabileceği şüphesiyle; bu hastada da anestezi indüksiyonun kişisel koruyucu ekipman ile yapılmıştır. Yüz çevresini kaplayan naylon örtü ile preoksijenize edilen hasta hızlı seri indüksiyon yapılarak klemp takılmış tüp ve videolaringoskop ile entübe edildi. Cerrahinin 15. dakikasında ETCO2’de (51 mmHg) yükselme ve SpO2’de (%85) düşme gözlendi. Bunun üzerine basınç kontrollü moda geçilmiş, PEEP 10 cmH2O çıkıldı, intraabdominal basınç 12 mmHg’ya düşürüldü. Hastaya steroid ve aminokardol infüzyonları uygulandı. Ancak saturasyonda (%90) ve ETCO2 (50 mmHg) değerlerinde iyileşme sağlanamadı. 3,5 saat süren operasyon bitiminde sugammadeks, parasetamol, ondansetron ile ektübe edilen hasta yoğun bakıma gönderildi. COVİD-19 şüphesiyle yapılan PCR testi (-) iken akciğer tomografisi uyumlu olduğu görüldü. Desefin, azitro, klorokin tedavisi alan hasta 3 gün yoğun bakımda 3 gün de serviste takip edildikten sonra taburcu edilmiştir. Daha sonrasında COVİD şüpheli temas öyküsü nedeniyle PCR testi yapılan tüm anestezi ekibi negatif çıktı.
TARTIŞMA:COVİD-19 pandemisi süresince bu hastaların artan hasta sayısına bağlı olarak operasyona alınma riskleride giderek artmaktadır. Tanı almış hastalara anestezi yöntemi kılavuzlarla yönlendirilirken; özellikle bizim hastamız gibi tanı almamış hastalar tüm sağlık personeli için daha çok risk oluşturmaktadır. Bu nedenle pandemi döneminde tüm hastalara COVİD-19 ile enfekte olabileceği düşünülerek özellikle havayolu manüplasyonu yapan biz anestezistlerin koruyucu önlemleri tam olarak uygulanmasının (3) çok önemli olduğu inancındayız
|