İkinci parmağın dördüncü parmağa oranı (2D:4D); Dental anksiyete için bir belirteç olabilir mi?
Aysun Çağlar Torun
Amaç: Erken intrauterin dönemde fetusun yüksek düzey androjene maruz kalması hayat boyu etkileri devam edecek fiziksel ve mental adaptasyonlara neden olabilir. Prenatal dönemde meydana gelen androjen maruziyeti ile gelişimsel/nöropsikiyatrik bozukluklar arasındaki ilişkinin değerlendirilmesinde, morfolojik bir belirteç olarak 2D:4D (ikinci parmağın dördüncü parmağa oranı) oranı kullanılmıştır.
Gereç ve yöntem: Çalışmaya lokal anestezi altında diş çekimi planlanan 5-10 yaş arası 91 çocuk dahil edildi. Preoperatif dönemde, lokal anesteziden hemen sonra ve işlem sırasında 5 dakikalık aralıklarla perioperatif kalp hızı ve ortalama arter basıncı ölçüldü. Parmak ölçümleri çocukların sağ ve sol ellerinin ikinci ve dördüncü parmaklarından sürmeli kumpas yardımıyla yapıldı. İşlem sonunda sorumlu doktordan, Frankl Davranış Ölçeği'ni (FBS) kullanarak, hastaların dental anksiyete düzeylerini değerlendirmesi istendi. Operasyon süresi, çekilen diş sayısı ve komplikasyonlar kaydedildi
Bulgular: FBS'ye göre, sağ el 2D:4D oranı, tedaviyi reddeden hastalarda 0.979 ± 0.074, işbirliği yapamayan isteksiz hastalarda 1.000 ± 0.044, koopere olan hastalarda 1.017 ± 0.043 ve ilgili olan hastalarda 0.980 ± 0.020 idi (p = 0.092). Sol el 2D:4D oranı, tedaviyi reddeden hastalarda 1.024 ± 0.045, işbirliği yapamayan isteksiz hastalarda 1.006 ± 0.046, kooperatif hastalarda 1.018 ± 0.054 ve ilgili olan hastalarda 0.983 ± 0.025 idi (p = 0.526). Başarılı diş çekimi uygulaması ile sağ ve sol el 2D:4D oranları arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır (p = 0.691, p = 0.086, sırasıyla). Diğer parametreler açısından da anlamlı fark bulunmadı.
Sonuç: Düşük 2D:4D oranının saldırganlık ve davranış bozuklukları için bir belirteç olabileceğini gösteren birçok çalışma olmasına rağmen, diş çekimi planlanan pediyatrik hastalarda dental anksiyete ile 2D:4D arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. 2D:4D'nin preoperatif dönemde bu yaş grubu hastalarda, dental anksiyeteyi öngörmek için kullanabileceğimiz morfolojik bir belirteç olmadığı tespit edilmiştir. Farklı yaş gruplarında dental anksiyete ve 2D:4D arasındaki ilişkinin incelenmesi önerilir.
|