RADİKAL PROSTATEKTOMİ AMELİYATLARINDA ULTRASON İLE UYGULANAN EREKTÖR SPİNA ALAN BLOKUNUN AĞRI VE CERRAHİ STRES YANITINA ETKİLERİ
Damla Turan, Mesure Gül Nihan ÖZDEN, Hasan Koçoğlu
İstanbul Medeniyet Üniversitesi Tıp Fakültesi
Giriş:
Cerrahi travma ile çok katmanlı fizyopatolojik süreç sonucu ortaya çıkan akut ağrı, postoperatif mortalite ve morbiditenin önde gelen nedenlerindendir. Akut postoperatif ağrının giderilememesi, uzun sürerek kalıcı nosiseptif ağrıya sebebiyet vermesi, yara iyileşmesinin uzamasına, normal hayata dönüş ve rehabilitasyon sürecinin aksamasına, sağlık giderlerinin artmasına ve komplikasyonların görülmesine neden olabilmektedir (1). Retropubik radikal prostatektomi(RRP) ameliyatı yapılacak hastalara erektör spina alan bloku(ESPB) uygulayarak, bu blokun postoperatif ağrı, cerrahi stres yanıt ve peroperatif opioid analjezik tüketimi üzerine olan etkilerininin araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: RRP ameliyatı yapılan 46 hasta Grup B (n=23) ve Grup K (n=23) olarak iki gruba ayrıldı. Grup B hastalarına genel anestezi uygulanmadan önce T12 seviyesinde bilateral ESPB uygulandı Grup K hastalarına ESPB uygulanmadı. Daha sonra tüm hastalara genel anestezi uygulanarak intraoperatif OAB, KTA, SpO2 ve BİS değerleri 5 dk ara ile kaydedildi. Perioperatif tüketilen remifentanil miktarı kaydedildi. Hasta kontrollü analjezi uygulanarak, hastaların postoperatif tramadol tüketimi kaydedildi.Tüm hastalardan preoperatif dönemde serviste, intraoperatif olarak cerrahi insizyon kapanmaya başladığında, postoperatif 24. saatte kan örnekleri alınarak glukoz, kortizol, prolaktin, insülin, CRP değerlerine bakıldı.
Bulgular: Her iki grupta hastaların yaş, kilo, boy ve ASA skorları,ameliyat ve anestezi süreleri benzerdi (p>0,05). Blok uygulanan grupta remifentanil tüketimi(p=0,028) ve postoperatif toplam tramadol tüketimi(p<0,001) düşük bulunmuştur. Aynı grupta NRS skorları (p<0,05) ve ek analjezik ihtiyacı daha az olmuştur(p=0,003). Grupların glukoz, kortizol, insülin ve CRP değerleri arasında anlamlı fark bulunmamıştır (p>0,05).
Tartışma ve Sonuç: Jacques E. Chelly ve ark. (2) RRP için alt torasik düzeyde (T10-11-12) yapılan çoklu paravertebral blokun etkili postoperatif analjezi sağladığını bildirmişlerdir. Tulgar S ve ark. (3) bu çalışmadan yola çıkarak RRP ameliyatında USG eşliğinde alt torasik seviye (T9) tek enjeksiyonlu ESPB’nun etkili ve uzun süreli postoperatif analjezi sağladığını göstermişlerdir. Çalışmamızda USG eşliğinde uygulanan ESP blokunun RRP ameliyatı sonrası ağrı yönetiminde etkili bir analjezi yöntemi olduğu, intraoperatif ve postoperatif opioid tüketiminde azalma sağladığı, ancak cerrahi stres yanıtına engel olmadığı sonucuna varılmıştır.
|