YOĞUN BAKIMDA YATAN KOAH TANILI HASTALARIN TAKİP VE TEDAVİSİNDE PROKALSİTONİN VE BİYOMARKERLAR
Onur Sarban, Ayça Sultan Şahin, Ziya Salihoğlu
SBÜ Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Giriş:
Yoğun bakıma kabul edilen hastalar yüksek bir mortalite oranına sahiptir. Alttaki neden başta olmak üzere, yaş, mekanik ventilasyon süresi ve hastalığın şiddeti gibi birçok etkene bağlı olarak mortalite oranlarının % 14 ile % 41,1 arasında değiştiği gösterilmiştir (1). Kronik obstruktif akciğer hastalığı ( KOAH) progressif ve tam olarak geri dönmeyen havayolu darlığı gelişmesi ile karakterize kronik bir hastalıktır. KOAH alevlenmesi şeklinde klinik veren fonksiyonel durumun kötüleşmesi sonucu, artmış solunum eforu ve solunum yetmezliği oluşmakta ve yoğun bakıma yatış endikasyonu oluşmaktadır.
Gereç ve Yöntem: Anestezioloji&Reanimasyon Kliniği YBÜ’sinde takip ve tedavi edilmiş KOAH tanısı olan olguların retrospektif olarak incelenmesi, demografik özelliklerinin, 2018 GOLD Kriterlerine göre KOAH evrelerinin saptanması(hafif, orta, ağır, çok ağır), yoğun bakımda yatış sürelerinin, komorbiditelerinin, mortalitelerinin ve mortaliteyi etkileyebilecek risk faktörlerinin incelenmesi ve bu incelemelerin prokalsitonin, CRP, beyaz küre ve laktat gibi biyomarker ölçümleri ile karşılaştırılarak aradaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır
Bulgular: 45-87 yaş arasında değişen,15(%44,1)kadın,19erkek(%55,9) toplam 34 hasta incelendi. 8’i exitus, 26hasta taburcu edilmiştir. Prokalsitonin birinci gün değeri (0,5 ng/ml) altında olan hastaların hepsi taburcu olurken, üstünde olanlar 8’i(%38,09) exitus olmuş,13’ü(%61,91) taburcu olmuştur. CRP değeri referans değerin altında olan hastaların hepsi taburcu olurken, referans değerin üstünde olan hastaların 8’i(%42,85) exitus olmuş 22(%73,34) taburcu olmuştur. Eksitus hasta grubunun ve taburcu hasta grubunun “prokalsitonin 1.gün” değerleri kıyaslandığında aradaki ilişki istatistik olarak ileri düzeyde anlamlı bulunmuştur( p<0,01).Exitus hasta grubunun ve Taburcu hasta grubunun “crp-son-gün” değerleri karşılaştırıldığında aradaki fark istatistik olarak anlamlı bulunmuştur(p<0,05). Prokalsitonin birinci gün değerleri ile GOLD kriterlerine göre KOAH evreleri karşılaştırıldığında aradaki ilişki istatistik olarak anlamlı bulunmuştur
Tartışma ve Sonuç: Bütün veriler incelendiğinde,prokalsitonin, CRP,beyaz küre ve laktat değerleri arasından mortalite ve morbiditeyi öngörmede en değerli biyomarkerın prokalsitonin olduğu bulundu. Beyaz küre ve laktat değerlerinin kötü prognozu göstermek açısından anlamlı olduğu; Fakat tek başına mortalite/morbidite öngörmede kullanılamayacağı bulundu. Hastaların prokalsitonin,CRP,beyaz küre ve laktat değerleri arasından,sadece yatış günü ölçülen prokalsitonin değeri GOLD kriterlerine göre KOAH evrelemesi ile ilişkili bulundu.
|