GEBELERDE HAVAYOLU ULTRASONOGRAFİSİ
CEVAT SABANCI, GÜLAY OK, ASLI GÖKER, BURCU ARTUNÇ ÜLKÜMEN, Fatih Düzgün
MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ
Giriş:
Anestezi uygulamalarında hava yolu açıklığının sağlanması ve korunması hayati önem taşımaktadır.(1) Çalışmamızda gebelik sırasında üst havayolunda oluşan değişiklikleri saptamak için rutin kullanılan testler ile üst havayolu ultrasonografisi yapılarak cilt-hyoid kemik, cilt-epiglot ve cilt-anterior komissür arası mesafe ölçümleri arasında ilişki olup olmadığını araştırdık.
Gereç ve Yöntem: Etik Kurul(17.04.2018/19405) onayı alındıktan sonra 18-45 yaş arası, gebelik tanısı almış ve ilk değerlendirme esnasında 10 haftadan büyük olmayan 60 olgu çalışmaya dahil edildi. Zor havayolu öyküsü olanlar, havayolunda anatomiyi bozacak cerrahi geçirmiş olanlar, çalışmaya dahil olmayı kabul etmeyenler çalışmaya alınmadı. Tüm olguların demografik verileri ile birlikte olguların ilk muayene tarihindeki gebelik haftası, ASA skoru, modifiye mallampati skoru(MMS), tiromental mesafe ölçümü(TMM)(cm), sternomental mesafe ölçümü(SMM)(cm), üst dudak ısırma testi, mandibular protrüzyon testi, Wilson risk skoru(WRS) kayıt edildi. Ultrasonografi ile 4 kez(6-10hf, 16-20.hf, 26-30.hf, 34.haftadan sonra) üst havayolu ölçümleri(Cilt–hyoid kemik arası mesafe, cilt–epiglottis arası mesafe, cilt–vokal kordun anterior komissürü arası mesafe) yapıldı.
Bulgular: Üst hava yolu ölçümlerinde MMS ilk ölçümde düşük(1-2) iken, son ölçümde yüksek(3-4)çıkan olguların VKİ’nin, mallampati skorunda kategorik olarak değişim göstermeyenlere göre, anlamlı derecede yüksek olduğu görüldü(p=0,002). TMM-SMM arasında zayıf derecede korelasyon bulundu ve istatistiksel olarak anlamlı bulundu(r=0,308, p=0,017). Ultrasonografi ölçümlerinden cilt-hyoid arası mesafe ile cilt-epiglot arası mesafenin korele bir şekilde ilerlediği görüldü(r=0,509,p<0,001). Aynı zamanda C-E farkı ve C-H farkı parametrelerinin WRS yüksek çıkanlarda daha fazla olduğu ve bunun istatistiksel olarak ılımlı pozitif bir korelasyon gösterdiği(sırasıyla r=0,281,p=0,029 ve r=0,349,p=0,006) ve bunun istatistiksel olarak anlamlı olduğu görüldü. Olgular MMS ilk ve son ölçümde alınan değerlerin düşük(1-2) yada yüksek(3-4) çıkması şeklinde iki gruba ayrıldığında, 2 grup arasında TMM,SMM,WRS, ultrasonografi ile yapılan 3 ölçüm arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmedi.
Tartışma ve Sonuç: Gebelerde üst havayolu değerlendirilmesinde ultrasonografi kullanımının rutin olarak kullanılan üst havayolu değerlendirme testlerine ek olarak kullanılmasının faydalı olabileceği ve bu ölçümlerin birbirinden bağımsız olduğu düşünüldü.(2,3) Ancak bu konuda büyük olgu serilerinde daha ileri çalışmalara gereksinim olduğu kanısına varıldı.
|