LOMBER STABİLİZASYON CERRAHİSİ GEÇİREN HASTALARDA MANUEL VE HEDEF KONTROLLÜ İNFÜZYON (TCİ) İLE UYGULANAN TOTAL İNTRAVENÖZ ANESTEZİNİN POSTOPERATİF DELİRYUM ÜZERİNE ETKİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Doğa Meriç Yükselen, Süheyla Abitağaoğlu, Ceren Köksal, Cansu Ofluoğlu, Erhan Çelikoğlu, Ali Börekçi, Arzu Yıldırım Ar, Dilek Erdoğan Arı
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Fatih Sultan Mehmet Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi
Giriş:
Postoperatif deliryum, mortalite ve morbidite artışıyla seyreden önemli bir komplikasyondur(1). Çalışmamızda lomber stabilizasyon cerrahisi uygulanan hastalarda manuel ve hedef kontrollü infüzyon (TCİ) ile uygulanan total intravenöz anestezinin(TİVA) postoperatif deliryum üzerine etkilerini karşılaştırmayı amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Etik kurul onayı(FSMEAH-KAEK 2020/51) ve hastalardan aydınlatılmış onam alındıktan sonra lomber stabilizasyon cerrahisi uygulanan ASA1-3 grubuna dahil 18-75 yaş arası 50 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalar, Grup-TİVA ve Grup-TCİ olarak iki gruba randomize edilerek demografik verileri kaydedildi. İndüksiyon Grup-TİVA’da bispektral indeks(BIS) değeri %60’ın altına düşene kadar 1mg/kg/dak propofol ve 1mcg/kg/dak remifentanil infüzyonu ile, Grup-TCİ’da ise hedef etki alanı konsantrasyonu 3-5mcg/ml olacak şekilde propofol ve 3-5ng/ml olacak şekilde remifentanil infüzyonu ile sağlandı. İdamede dozlar BİS değerini %40-60 arasında tutacak şekilde titre edildi. İnvaziv kan basıncı, kalp atım hızı, oksijen satürasyonu, end-tidal karbondioksit düzeyi, BIS, vücut sıcaklığı 15 dakikada bir kaydedildi. Postoperatif analjezi, Vizüel Analog Skala(VAS) 4’ün altında tutulacak şekilde hasta kontrollü analjezi(HKA) ile sağlandı. Anestezi, cerrahi ve derlenme süreleri, tüketilen ilaç miktarları kaydedildi. İndüksiyon öncesi, postoperatif 10.dk ve 60.dk anksiyete düzeyleri NRS(Sayısal Değerlendirme Ölçeği) ile; postoperatif deliryum ise postoperatif 10.dk, 60.dk, 24.saat, 48.saat ve 5.günde Nursing Delirium Screening Scala (NU-DESC) ve Richmond Ajitasyon ve Sedasyon Skalası(RASS) ile değerlendirildi.
Bulgular: Demografik veriler(Resim-1), hemodinamik parametreler, BIS değerleri, vücut sıcaklıklarında benzerdi. Kullanılan propofol miktarı, anestezi ve cerrahi süreleri benzerken, remifentanil miktarı Grup-TCİ’de daha düşük, uyanma süresi ise yüksekti(Resim-2). Grup-TİVA’da 1 hastada postoperatif deliryum görülürken, Grup-TCİ’de görülmedi. Gruplar arasında NU-DESC, NRS ve RASS skorları açısından anlamlı farklılık bulunmadı(Resim-3).
Tartışma ve Sonuç: Mahr ve ark.’, manuel ile hedef kontrollü infüzyon yöntemlerinin postoperatif deliryum insidansını benzer saptamıştır(2). Akyok ve ark.’nın, manuel ve hedef kontrollü total intravenöz anestezi karşılaştırmasında, manuel TİVA grubunda derlenme süresinin daha kısa, kullanılan propofol miktarının daha düşük, remifentanil miktarının daha yüksek olduğu bulunmuştur(3). Lomber stabilizasyon cerrahisi geçiren hastalarda manuel ve hedef kontrollü infüzyon ile uygulanan total intravenöz anestezinin postoperatif deliryum üzerindeki etkileri benzerdir.
|