YOĞUN BAKIMDA TAKİP EDİLEN HASTALARDA OPTİK SİNİR KILIF ÇAPININ ÖLÇÜMÜ İLE KLİNİK VE RADYOLOJİK BULGULARIN İLİŞKİSİ
Merve İkbal Göncü, Ayça Sultan ŞAHİN
İstanbul Sağlık Bilimleri Üniversitesi Kanuni Sultan Süleyman Eğitim Ve Araştırma Hastanesi
Giriş:
İntrakranyal basınç artışı yoğun bakım ünitesinde(ybü) yatan hastalarda gelişebilecek komplikasyonlardan biridir. Optik sinir kılıfı duramater ile bitişik yapıdadır ve optik sinir kılıfı içeriği subaraknoid boşluk ile ilişkilidir.Bu nedenle intrakranyal basınç artışı optik sinir kılıf çapında (OSKÇ) genişlemeye neden olmaktadır.Çalışmamızda OSKÇ’nın ultrasonik ölçümü ile yoğun bakım hastalarının klinik ve radyolojik parametreleri arasındaki olası karmaşık ilişkiler ağını çok yönlü olarak değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Prospektif çalışmamıza 1 Ocak 2021-30 Nisan 2021 tarihleri arasında hastanemiz reanimasyon ybü'de yatan 78 hasta dahil edildi.Hastaların demografik özellikleri (yaş, cinsiyet),beden kitle indeksi,intrakranyal patoloji,yoğun bakım yatış endikasyonu,komorbid hastalıkları,vital parametreleri,GKS,radyolojik olarak intrakranyal basınç artışı bulgusu,entübasyon varlığı,ventilasyon modu, ventilasyon parametreleri, 24. ve 72.Saat OSKÇ ölçümü(mm) kaydedildi.Normal dağılım göstermeyen sürekli sayısal değişkenlerin karşılaştırmalarında Mann-Whitney U test,ikiden fazla grup arasındaki karşılaştırmalarda Dunn’s Post Hoc testi,iki sürekli sayısal değişkenin karşılaştırmasında Spearman Korelasyon analizi kullanılmıştır.Radyolojik olarak intrakranyal basınç artışı bulgularının varlığının tahmini için,OSKÇ kesim noktası belirlenmesinde Roc analizi kullanılmıştır.
Bulgular: GKS puanına göre ağır nörolojik hasara sahip olan hastaların OSKÇ ortalamasının orta ve hafif nörolojik hasara sahip hasta OSKÇ ortalamalarından istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek bulunmuştur.(p<0,001) GKS puanları ile OSKÇ ölçümleri arasında negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı korelasyon saptanmıştır.Radyolojik olarak intrakranyal basınç artışı bulgusu olan hastalarda olmayanlara göre OSKÇ ölçümünün istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek olduğu gözlenmiştir.(p<0,001) 24. ve 72.saatte entübe hastaların,entübe olmayanlara göre OSKÇ değeri istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek ölçülmüştür.(p<0,001) İntrakranyal basınç artışını öngörmede 24. ve 72.saat OSKÇ cut-off değeri sırası ile >3,80mm ve >4,00mm olarak bulunmuştur.İleri analizler sonucunda;24. Saat OSKÇ 3,8mm ve 72. Saat OSKÇ 4,0mm cut-off değeri kabul edildiğinde;radyolojik olarak intrakranyal basınç artışını öngörmede bu değerlerin %100,0 sensitivite,sırasıyla %66,7 ve %77,5 spesifisite özellikleri gösterdiği bulunmuştur.
Tartışma ve Sonuç: OSKÇ ölçümü intrakranyal basınç artışı açısından yüksek riskli hastalarda tanı konulmasına yardımcı olarak,invazif veya medikal tedavilerin uygulanmasına fırsat sunmaktadır.Düşük riskli hastalarda ise basınç artışının olmadığının gösterilmesini sağlayarak tomografi ve mrg gibi görüntülüme testlerinin kullanımını azaltabilmektedir.
|