Covid-19 Pandemi Döneminde Endoskopik Transsfenoidal Hipofiz Cerrahisi Deneyimlerimiz
Arife Dilek İçli, İpek İzgin, Can Aksu, Sevim Cesur, Zehra Nur Baykara
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi
Giriş:
Covid-19 pandemisinde transsfenoidal hipofiz cerrahisi, havayoluna yakınlık ve aerosol üretimine bağlı bulaş riskinin yüksek olması nedeniyle özellikli cerrahilerden biridir. Kliniğimizde SARS-CoV-2 salgını sırasında hipofiz cerrahisinin preoperatif laboratuar testleri ve Covid-PCR testlerinin değerlendirilmesiyle kişisel koruyucu ekipman eşliğinde uygulanabilirliğini göstermeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Haziran 2020–Şubat 2021 tarihleri arasındaki endoskopik transsfenoidal hipofiz cerrahisi geçiren 183 hastanın tıbbi kayıtları geriye dönük olarak değerlendirildi. Hastaların yaşları, preoperatif dönem Covid öyküleri, laboratuvar sonuçları, PAAG, ASA değerleri, peroperatif dönem entübasyon tekniği, operasyon süresi, postoperatif dönem yoğun bakım ihtiyacı olup olmadığı kaydedildi.
Bulgular: Hastaların ortalama yaşı 41,19±12,87 yıl olarak saptandı. %54,1’i kadın, %45,9‘u erkekti. Preoperatif hastaların 68’i (%38,2) ASA 1, 100’ü (%54,6) ASA 2, 15’i(%8,2) ASA3’tü. PAAG 19(%10,4) hastada patolojik saptandı. Preoperatif LDH değeri 18(%9,8) hastada yüksek (Sınır 250 U/L alınarak), neu/lym oranı 14(%7,7) hastada yüksek (Sınır 3,5 alınarak) bulundu. Preoperatif dönemde önceden Covid-19 geçirmiş olan 4(%2,2) hasta mevcuttu. Ameliyat öncesi min 1-max 3 kez yapılan Covid-PCR testinin tüm hastalarda negatif sonuçlandığı gözlemlendi. Ameliyat ekibinde de hem preoperatif hem de postoperatif dönemde Covid-19 pozitifliği saptanmadı. Peroperatif hastaların tümü videolaringoskop ile entübe edildi. Operasyon süresi ortalama 100 dakika olarak saptandı.
Tartışma ve Sonuç: Sağlık çalışanlarının virüse maruz kalma olasılığını sınırlamak amacıyla, ameliyat odaları dezenfekte edildikten sonra personel dahil tüm ameliyat ekibi N95 maske ve kişisel koruyucu ekipman ile ameliyat odasında hazır bulunmuştur. Preoperatif minimum 1 kez covid-PCR testi uygulanıp, PAAG, Covid – 19 enfeksiyonu için uyarıcı olabilecek LDH değeri ve neu/lym oranları incelenmiştir.Covid-19 öyküsünün olması, LDH yüksekliği ve neu/lym yüksekliği ile birlikte değerlendirildiğinde anlamlı sonuç elde edilememiştir. LDH yüksekliği, PAAG patolojisi ile birlikte değerlendirildiğinde anlamlı bulunmuştur.
Covid-19 pandemi dönemindeki endoskopik transsfenoidal hipofiz cerrahilerinde; preoperatif laboratuar testlerinin uygulanıp değerlendirilmesi, anestezi ekibinin hava yolu yönetimini planlaması, ameliyat ekibinin kişisel koruyucu ekipmanları düzenli kullanımı ile hasta ve ameliyat ekibinin enfekte olma riski önemli ölçüde azalmaktadır.
|