ZOR HAVAYOLU BELİRLEYİCİSİ OLARAK BOYUN ULTRASONOGRAFİ ÖLÇÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: PROSPEKTİF ÇALIŞMA
Elif Özge Çınar Köse, Murat Tekin, Sevim Cesur, İsa Çam, Zehra Nur Baykara
İslahiye Devlet Hastanesi
Giriş:
Havayolunun preoperatif değerlendirilmesi, havayolu açıklığının sağlanması ve güvenle sürdürülmesi anestezistin sorumluluğundadır.1 Bu çalışmada, preoperatif dönemde boyun ultrasonografisi ile yapılan ölçümler ile zor havayolu arasında ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Etik kurul onayı ve hasta onamları alındıktan sonra genel anestezi altında elektif cerrahi geçirecek, ASA I-III, 120 erişkin hasta çalışmaya alındı. Preoperatif dönemde önce demografik değişkenler toplandı. Zor havayolu hikayesi olan ve baş-boyun cerrahisi geçirmiş olan hastalar çalışmaya alınmadı. Hasta supin yatırılıp baş koklama poziyona getirilerek 10-13 MHz lineer ultrason probu transvers düzleme yerleştirilerek trakea, krikoid kemik, tiroid kıkırdak, vokal kord anterior kommisür ve hiyoid kemiğin cilde mesafesi ölçüldü. Prob sagittal düzleme yerleştirilerek krikotiroid ve tiyohiyoid membramların uzunlukları ve cilde mesafeleri ölçüldü. Farklı bir anestezist hastanın indüksiyonunundan sonra hastanın maske ventilasyon ve entübasyonunu gerçekleştirdi ve hastayı zor maske ventilasyonu, zor laringoskopi ve zor entübasyon açısından değerlendirdi.
Bulgular: Zor ventilasyon, zor laringoskopi ya da zor entübasyondan en az bir tanesine sahip hastalar “zor havayolu” olarak tek grupta toplandı. Kolay havayolu ve zor havayoluna sahip hastalar arasında yaş, cinsiyet ve ASA skoru açısından istatiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Zor havayolu ile ölçümlere bakıldığında en iyi belirteç epiglottis orta hattı - cilt mesafesi oldu (AUC: 0,847 p: <0,0001 Eşik değer: 19,9 Duyarlılık: %78,6 Özgüllük: %79,4). Hiyoid kemik - cilt mesafesi, tiroid kıkırdak - cilt mesafesi, tirohiyoid membran - cilt mesafesi ve vokal kord anterior kommisür - cilt mesafesi de zor havayolu belirleyici nitelik göstermiştir.
Tartışma ve Sonuç: Ultrasonografi ile ölçülen epiglottis orta hattının, vokal kord anterior kommisürünün, hiyoid kemiğin, tirohiyoid membranın ve tiroid kıkırdağın cilde mesafesindeki artış zor havayolu için belirteçtir. Falcetta ve ark.2’nın ve Pinto ve ark.3’nın yaptıkları çalışmalarda da ön servikal yumuşak doku kalınlığının ultrasonografik ölçümü ve zor havayolu arasında bizim çalışmamıza benzer yüksek bir ilişki bulunmuştur. Çalışmamızın sonuçlarına göre ultrasonografik değerlendirmenin, öngörülen ve öngörülemeyen zor havayolu tahmininde kullanılabileceği kanaatindeyiz.
|