Uyanma Ünitesinde Kognisyon Takibi: Son Altı Ayın ‘Safe Brain Initiative’ Verileri
Gamze Didem Işık, Başak Ceyda Meço, Sinem Lisan Keleşoğlu, Hüseyin Emre Arıkan, Finn M. Radtke
Ankara Üniversitesi
Giriş: Deliryum, klinik olarak akut konfüzyon, dikkatsizlik, dezorganize düşünce ve değişken mental durum ile kendini gösteren sistemik bozukluklara atfedilebilen düzensiz nöronal aktivitenin neden olduğu nörodavranışsal bir sendromdur (1). Safe Brain Initiative-SBI, hasta merkezli, kanıta dayalı ve yönergeleri referans alan bir yaklaşım olup, özellikle hastaların postoperatif dönemdeki beyin sağlıklarını korumaya ve postoperatif deliryum insidansını azaltmaya yönelik bir programdır (2). Bu yaklaşımda hastalar peroperatif ve postoperatif uyanma döneminde ağrı, anksiyete/stres, genel iyilik hali, susuzluk hissi, bulantı/kusma ve kognitif fonksiyonlar açısından değerlendirilir. Bu bildiride son altı ayın verileri ile elde ettiğimiz sonuçlardan paylaşım yapmayı hedefledik.
Gereç ve Yöntem: Kliniğimizde 2020 yılından beri cerrahi planlanan hastalara SBI yaklaşımı uygulanmakta, hastalardan sözlü onam alınmakta ve hasta verileri toplanmaktadır (etik kurul onayı alınmıştır). Bu yaklaşım ile hastalar premedikasyon odasında, uyanma ünitesine kabulde ve üniteden taburculukta yakın takip ile değerlendirilmekte ve gerekli durumlarda müdahale edilmektedir. Bu bildiride son altı ay SBI değerlendirmesine dahil olan 530 hasta retrospektif olarak değerlendirilmiş; yaşa, cinsiyete, preoperatif ve postoperatif ağrıya, cerrahi branşa göre uyanma ünitesi/PACU kabulündeki deliryum skorları(Nu-DESC) kıyaslanmıştır.
Bulgular: PACU kabulünde 530 hastadan 118’inde Nu-DESC skoru deliryum tanısı ile uyumlu gelmiştir. Deliryum tanısında yaşa, cinsiyete ve preoperatif ağrıya göre istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamışken (p=0,87 p=0,13 ve P=0,08); cerrahi bölümlere ve postoperatif ağrı puanlamasına göre istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu(p<0,05 ve p<0,01) görülmüştür.
Tartışma ve Sonuç: SBI yaklaşımı ile hastalar nörobilişsel açıdan yakın takip edilerek, hastalara uygulanacak daha etkin preoperatif ve intraoperatif analjezi ile deliryum insidansının azalabileceği konusunda ileri çalışmalar yapılabileceği ve olumlu sonuçlar alınabileceğini düşünmekteyiz.
|