Pron pozisyondaki omurga cerrahileri sırasında intraoperatif nöromonitörizasyon nedeniyle oluşan dil yaralanmalarını önleyebilir miyiz? Sporcu dişliği kullanılan yeni bir protokolün etkinliğinin değerlendirilmesi.
Başak Ceyda MEÇO, Sıddık Aytuğ, Elif Beyza BAŞKAN, Cem MEÇO
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı
Giriş: Giriş: Günümüzde vertebra cerrahilerinde nöromonitörizasyon sıklıkla kullanılmaktadır. Pron pozisyonda uygulanan nörominotörizasyon bazı olgularda hastanın dilini ısırması gibi sekonder gelişen oral laserasyonlara veya hematomlara neden olabilmektedir. Nöromonitörizasyon kaynaklı gelişen bu komplikasyonlar, hastanın ekstübasyonunu zorlaştırabilir ve postoperatif dönemde ciddi morbidite nedeni olabilir.
Gereç ve Yöntem: Materyal ve Metot: Çalışmamızda, etik kurul onayı alındıktan sonra beyin cerrahisi ameliyathanesinde, Aralık 2019-Aralık 2020 seneleri arasında ve takiben Aralık 2020-Aralık 2021 seneleri arasında vertebra cerrahisi geçirmiş hastaların dosyaları iki farklı grup oluşturacak şekilde değerlendirildi. Grup I (2019-2020 arası), kliniğimizde pron pozisyonda ağız içini koruma ile ilgili sporcu dişliği uygulaması protokolünden öncesini yansıtırken (standart protokollerin uygulandığı grup), Grup II ise sporcu dişliği uygulanan hastalardan oluşmaktaydı. Standart protokolde hastaların ağız içine indüksiyondan sonra gazlı bez yerleştirilirken, sporcu dişliği uygulamasında tüm hastalara indüksiyon öncesi farklı dişlikler denetilerek, preoperatif boyut seçimi ve uyanık uyumu değerlendirilerek uygun dişlik boyutu belirlendi. Çalışmada, takip eden 2 yıllık dönemde ortaya çıkan komplikasyonların insidansları karşılaştırıldı.
Bulgular: Grup I' de 100 hasta ve Grup II’ de 60 hasta değerlendirildi. Grup I’ de birine, cerrahi bitiminde KBB ekibi tarafından sütürasyon uygulanan 2 dil laserasyonu görüldü. Bu hastaların ikisinde de laserasyon ekstübasyon aşamasında görüldü ve ekstübasyon sürecini zorlaştırdı. Bu durum ayrıca, erken postoperatif dönemde gelişen ödem, ağrı ve beslenme güçlüğü nedeni ile ciddi morbiditeye neden oldu. Öte yandan, sporcu dişliği ile tanımlanan yeni protokolün uygulandığı Grup II' de ise herhangi bir komplikasyonla karşılaşılmadı.
Tartışma ve Sonuç: Örneklem büyüklüğünün az olması nedeni ile iki grubun istatistiksel analizinde anlamlı bir fark bulunmamakla beraber, iyi preoperatif planlama ve uygulama ile önleyici sporcu dişliği kullanımının, pron pozisyondaki vertebra cerrahilerinin nöromonitörizasyon kaynaklı oral komplikasyonlarını önlemede alternatif bir yöntem olabileceğini düşünmekteyiz.
|