Sevofluran, Desfluran veya Propofol ile Genel Anestezi Uygulamasının Yaşlı Hastalarda Postoperatif Deliryum Üzerine Etkisinin Karşılaştırılması
Elif Beyza BASKAN, Yeşim BATİSLAM, Süheyla KARADAĞ ERKOÇ, Volkan BAYTAŞ
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Giriş: Sağlık alanındaki gelişmeler nedeni ile cerrahi operasyon geçiren yaşlı sayısı artmaktadır. Yaşlı hastalar genel anestezinin etkilerine duyarlıdır. Postoperatif deliryum yaşlılarda genel anestezi sonrası birçok nedenle gelişebilir. Bu durum yaşlılarda uzamış hastanede yatış süresi ve maliyet artışının yanı sıra yaşam kalitesinde azalma ile ilişkili bir komplikasyondur. Bu çalışmada genel anestezi idamesinde sevofluran, desfluran ve propofol uygulanan yaşlılarda bu anestezik ajanlarının deliryum sıklığı üzerine olan etkilerinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı’nda genel anestezi altında elektif gastroinestinal, kolorektal, hepatopankreatikobiliyer ve vasküler cerrahi geçiren 65 yaş ve üzeri 210 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalara anestezi derinliği BIS (Bispektral Indeks Monitorizasyon, Covidien, Ireland) ile monitörize edildikten sonra anestezi indüksiyonu propofol ile sağlandı. Anestezi idamesinde sevofluran, desfluran veya propofol kullanılmasına göre hastalar randomize 3 gruba ayrıldı. Hastaların demografik, intraoperatif ve derlenme ünitesindeki verileri değerlendirildi. Postoperatif dönemde 7 gün ve 12 saat aralıklarla hastalara Deliryum Değerlendirme Ölçeği kullanılarak deliryum sıklığı karşılaştırıldı.
Bulgular: Çalışmamıza sevofluran grubunda 70, desfluran grubunda 70 ve propofol grubunda 70 hasta dahil edildi. 131’i erkek (%62,4), 79’u (%37,6) kadın olan hastaların ortalama yaşları 70,34±5,68 idi. Gruplar arasında demografik özellikler, intraoperatif dönemdeki hemodinamik veriler, uygulanan tedaviler ve opioid tüketimi bakımından istatistiksel olarak anlamlı fark yoktu (p0.05). Derlenme ünitesinde (PACU) değerlendirilen vital bulgular, bulantı, kusma ve VAS skorları bakımından gruplar arasında anlamlı fark gözlenmedi. Postoperatif dönemde deliryum gelişme oranı %19,5 olarak gözlemlenirken, ilk 24 saat içinde deliryum gelişme oranı %10,0, ilk 72 saat içinde deliryum gelişme oranı %16,6 olarak gözlemlendi. Deliryum sevofluran kullanılan hastalarda %36,6, desfluran ve propofol kullanılan hastalarda %31,7 oranlarında bulundu ve aralarında anlamlı bir fark yoktu (p=0,886). PACU’da ve 12. saatte sevofluran, 24.saatte desfluran kullanılan hastalarda deliryum daha sık gözlemlense de istatistiksel olarak anlamlı fark gözlenmedi.
Tartışma ve Sonuç: Yaşlı hastalarda anestezi derinliği monitörizasyonu yapılarak uygulanan genel anestezi idamesinde sevofluran, desfluran veya propofol uygulanmasının deliryum sıklığı üzerine sonuçları benzerdir.
|