Deneysel Hayvan Modelinde İntraarteriyel Sugammadex Enjeksiyonu Sonrası Heparin Ve Heparin-Alprostadil Uygulamasının Histopatolojik Sonuçları
Ayşe Eken, Ayşe Özcan, Namık Nebi Özcan, Kübra Başarır, Çetin Kaymak, Hülya Başar
S.B.Ü. Gülhane Tıp Fakültesi
Giriş: İstenmeyen intraarteriyel ilaç enjeksiyonu nadir görülen ancak morbidite ve mortaliteye neden olan önemli bir komplikasyondur. Çalışmamızda 16mg/kg dozunda sugammadeksin intraarteriyel enjeksiyonu sonrasında oluşturduğu hasar ile heparin ve heparin+alprostadil kombinasyonunun tedavi yanıtının histopatolojik olarak incelenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamız Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Etik Kurulu’ndan onay alındıktan sonra yapıldı. Çalışmaya 16 adet ağırlığı 2.5-3 kg, erkek Yeni Zelanda beyaz tavşanı dahil edildi ve 4 eşit gruba ayrıldı: GrupK (Kontrol): Kontrol grubunda herhangi bir girişim yapılmadı. GrupS (Sugammadeks): Sugammadeks grubuna 16mg/kg sugammadeks 2ml volümde 10sn süresinde intraarteriyel kanülden enjekte edildi, 5dk sonra serum fizyolojik enjeksiyonu yapıldı. GrupH (Heparin): Heparin grubuna 16 mg/kg sugammadeks uygulamasından 5dk sonra 100Ü heparin verildi. GrupHA (Heparin+Alprostadil): Heparin+Alprostadil grubuna 16mg/kg sugammadeks uygulamasından 5dk sonra 100Ü heparin+5mikrogram/kg alprostadil verildi. Tavşanlar 72saat izlendikten sonra kulakları ampute edildi ve hematoksilen eozinle boyanarak histopatolojik olarak, inflamasyon, hemoraji, nekroz, endotel kaybı ve ödem açısından değerlendirildi. Bu değişiklikler hafif, orta, şiddetli şeklinde derecelendirildi. Çalışmada istatistiksel analizler için MedCalc Statistical Software 19.2.6 istatistik programı kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık p<0,05 kabul edildi. Verilerin gruplar arası karşılaştırılmasında Kruskal-Wallis varyans analiz testi, subgrupların karşılaştırılmasında Conover Post-Hoc testi kullanıldı.
Bulgular: Gruplar ödem açısından değerlendirildiğinde S grubu, HA ve H grubuna göre daha ödemli bulundu ve tüm gruplardaki ödem kontrol grubuna göre daha yüksekti. Hemoraji HA ve S grubunda benzer ve H grubundan daha yüksekti. Endotel kaybı açısından gruplar değerlendirildiğinde HA, H ve S grubu benzer bulundu ve tüm gruplarda kontrol grubuna göre daha fazla endotel kaybı izlendi. Nekroz ve inflamasyon H ve S grubunda eşit ve HA grubundan anlamlı yüksekti bulunurken; HA grubunda, kontrol grubuyla benzer bulundu.
Tartışma ve Sonuç: Yüksek doz sugammadeksin intraarteriyel uygulanması nekroz, ödem, inflamasyon, hemoraji ve endotel kaybına neden olmaktadır. Tedavi amacıyla uygulanan heparin sadece ödemi azaltırken, heparin ile alprostadil kombinasyon tedavisinin; ödem, nekroz ve inflamasyonu azalttığı izlendi. Yanlışlıkla intraarteriyel sugammadeks enjeksiyonu sonrası heparin-alprostadil tedavisinin histopatolojik değişiklikler üzerine olumlu etkisi olduğunu düşünmekteyiz
|