Preeklampsili Gebelerin Anestezi Yönetiminde Akciğer Ultrasonu Bulgularının Tanınmasında Yapay Zeka Uygulamalarının Etkinliğinin Değerlendirilmesi
Selin Bağcaz, D. Berrin Günaydın, Volkan Şıvgın, Mahinur Cerit, Suna Oktar
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon
Giriş: Genel veya rejyonel anestezi altında elektif / acil sezaryenle doğum yapacak preeklamptik gebelere preoperatif dönemde yapılan standart akciğer ultrasonu (US) ile yapay zeka destekli akciğer US uygulamalarının karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Üniversite etik kurul izni (Clinical trials NCT05487014) ve yazılı onamı alınan 35 ASA III-IV preeklamptik gebe dahil edilmiştir. Bu gebelere akciğer US’sinde ≥2 akciğer bölgesinde ≥3 B çizgilerinin varlığıyla tanımlanan pulmoner interstisiyel sendrom (PİS)(1) tanısında aynı anesteziyolog tarafından preoperatif dönemde bir defa sekiz kadranda standart akciğer US yapıldı. Daha sonra yapay zeka (Nerveblox, Smart Alfa Teknoloji, Turkey) destekli US ile kör olarak değerlendiren anesteziyolog/radyolog tarafından standart US görüntüleri karşılaştırıldı. Güncel sınıflamaya göre preeklampsi ve şiddetli preeklampsi(2) olarak ayrılan hastaların; demografik-klinik özellik, laboratuvar sonuçları, standart akciğer US bulguları (A paterni, 3 B çizgisi ve 1 veya 2 B çizgisi), kristalloid veya kolloid sıvı infüzyon miktarları karşılaştırıldı. Daha sonra 24 saatlik idrarda protein miktarı (<300 mg/gün veya ≥300 mg/gün) standart akciğer US bulgularına göre karşılaştırıldı. Normal dağılıma uyan nicel veriler için Student-T testi, uymayanların karşılaştırılmasında ise Mann-Whitney-U testi uygulanmıştır. Nitel verilerin karşılaştırılmasında Pearson ve Fisher'in kesin ki-kare testleri kullanılmıştır. P <0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir.
Bulgular: Toplam 35 gebenin 34’ünde yapay zeka destekli US ile standart US benzer teşhisi koymuştur (Şekil 1A ve B). Çalışma kapsamındaki gebelerde PİS gözlenmemiş olsa da, 6 olguda fokal interstisiyel ödem (1 alanda 3 B çizgisi) saptanmıştır. Şiddetli preeklamptik gebelerde gestasyon haftası, serum kreatinin, AST, ALT düzeyleri ile idrarda protein/kreatinin oranında istatistiksel olarak fark vardır (p<0.05). Ancak <300 mg/gün veya ≥300 mg/gün proteinüri açısından karşılaştırıldığında akciğer US bulgularında fark yoktur. Akciğer US bulguları, şiddetli olan ve olmayan preeklamptik gebelerde benzer bulunmuştur. Şiddetli preeklamptik gebelerde daha az kolloid infüzyonu yapılmıştır (p=0.006) (Tablo 1).
Tartışma ve Sonuç: Preeklamptik gebelere preoperatif uygulanabilecek yapay zeka destekli akciğer US ile sıvı yönetimi-klinik takibi ile hatta akciğer US konusunda daha az deneyimli klinisyenlere yol gösterici olabileceğini öngörmekteyiz.
|