BİSPEKTRAL İNDEX NE KADAR DÜŞÜK OLABİLİR?
Merve Gözen, Yonca Altunbaş, Süheyla Karadağ Erkoç, Fatmanur Duruk Erkent, Çiğdem Yıldırım Güçlü
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Giriş: Anestezi derinliğinin değerlendirilmesinde elektroensefalografi sinyallerini izlememizi sağlayan bispektral index (BIS) monitörünün kullanımı anestezik ilaçların standart dozlar yerine her hastaya göre daha uygun dozlarda kullanılmasına olanak tanımaktadır. Bu olguda sevofluran ile anestezi idamesi sağlanan laparoskopik kolorektal cerrahi geçiren hastada, BIS değerindeki ani azalma ve anestezi yönetimi sunuldu.
Olgu: 73 yaşında ve 71 kg kolonda malign kitle nedeni ile laparoskopik low anterior rezeksiyon planlanan hastanın preoperatif değerlendirmesinde, diabetes mellitus ve hipertansiyon, aterosklerotik kalp hastalığı ve efor kapasitesinin >4 MET olduğu öğrenildi. Operasyon masasında rutin ASA monitorizasyonu ve anestezi derinliği takibi için BIS monitörizasyonu yapıldı. 1mcg/kg fentanil, 1mg/kg lidokain, 2mg/kg propofol ve 1mg/kg roküronyum ile indüksiyon sonrası hasta entübe edildi. Anestezi idamesi BIS değeri 40-60 aralığında olacak şekilde total intavenöz anestezi ile idamesi sağlandı. Hastaya pnömoperitoneum sonrası 30 derece trendelenburg pozisyonu verildi. Hemodinamisi stabil olan hastada 1 saat sonra kolonun serbestlenmesi sırasında BIS değeri aniden 13 ‘e düştü. Bu sırada vücut sıcaklığı 36,7°C, kan basıncı 130/70, oksijen saturasyonu %97 idi. Kalp hızında 68’den 47’ye düşüş gözlendi. Mekanik ventilatör değerlerinde değişiklik olmadı ve kan gazı değerleri normaldi. Mekanik problemlerin ekartasyonu için alın bölgesi temizlenerek BIS elektrodu değiştirildi ve tekrar 10-20 aralığında olduğu belirlendi. Serebral oksijenizasyonu gözlemlemek için Near infrared spectroscopy (NIRS) monitörizasyonu uygulandı ve iki taraflı NIRS değerleri 60’ın üzerindeydi. Propol infüzyon dozu 30mcg/kg/dk’ya düşüldü. Operasyonu stabil devam eden hastanın, BIS değeri ameliyat süresince 10-20 aralığında idi. Trendelenburg pozisyonu düzeldikten sonra 40-60 aralığına yükseldi. Ameliyat bitiminde ekstübe edilen hastanın derlenme ünitesinde BIS monitorizasyonuna devam edildi ve değerler >90 idi. Nörolojik muayenesi normaldi ve postoperatif 3. günde taburcu edildi.
Tartışma ve Sonuç: BIS değerindeki ani düşüş geçici serebral hipoperfüzyonu ve nöromusküler bloke edici ajanlar dahil anestezik ilaç uygulaması sebebiyle olabilir. Bu olguda serebral hipoperfüzyona neden olabilecek hipotansiyon, hiperventilasyon, hipoglisemi ve hipotermi gözlemlenmedi. Trendelenburg pozisyonu beyin ödemine neden olarak ilaç duyarlılığının artmasına ve BIS değerlerinin azalmasına neden olabilir.
|