COVİD-19 TANISI İLE YOĞUNBAKIMDA TAKİP EDİLİP TABURCU OLAN HASTALARIN SAĞLIKLA İLGİLİ YAŞAM KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ; RETROSPEKTİF KESİTSEL ÇALIŞMA
HALİL ÖZTÜRK, HACER ŞEBNEM TÜRK, MUSTAFA BİLGEHAN AYIK, MUSTAFA ALTINAY, AYŞE SURHAN ÇINAR
Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Giriş: COVİD 19 sonrası solunum yetmezliği gelişmiş yoğun bakım ünitesinde takip ve tedavi edilmiş hastaların taburculuk sonrası 6 ay ve üzerindeki sürede sağlıkla ilgili yaşam kalitelerini tespit etmeyi ve sağlıkla ilişkili yaşam kalitesini etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamız retrospektif, kesitsel bir çalışmadır. Hastanemizde Mart 2020-Nisan 2021 tarihleri arasında Covid-19 nedeniyle yoğun bakım ünitesinde takip ve tedavisi yapılan taburculuk sonrası 6 ayı geçmiş, kendisine ulaşılıp, çalışmayı katılmayı kabul eden hastalar çalışmaya dahil edildi. Hastalara sağlık ilişkili yaşam kalitelerini 8 bölümde değerlendiren SF-36 (Short Form-36) formu uygulandı. Cinsiyet, yaş, ek hastalık, sigara kullanımı, yoğun bakım yatış süresi, invazif/non invazif mekanik ventilasyon ve nazal yüksek akım oksijen tedavisi uygulamaları ve süreleri, antisitokin tedavi uygulamaları, taburculuk sonrası oksijen kullanımı, dekübit yaralarının varlığı, tekrar hastane yatışı, yatış sebepleri ve METs skorları hastane kayıt sistemi, hasta takip belgeleri ve hastalarla yapılan görüşmelerden elde edilerek kaydedildi. Hastaların SF-36 parametreleri genel Türk toplumu erkek ve kadın sonuçlarıyla karşılaştırıldı.
Bulgular: Çalışmamızda, hastalarımızın S-36 parametreleri genel Türk toplumundan düşük bulundu. Çalışmamızdaki kadın hastaların SF36’ya ait Fiziksel Fonksiyon, Sosyal İşlevsellik, Ağrı, Genel Sağlık Algısı parametreleri erkek hastalardan düşük bulundu. Yaş, hastalık öncesi Hipertansiyon (HT), Diabetes Mellitus (DM), Kronik Obstruktif Akciğer Hastalığı (KOAH)/astım ek hastalıklarının varlığının, Yoğun Bakım Ünitesinde yatış gününün, Invaziv Mekanik Ventilasyon (IMV) uygulanma süresinin, yoğun bakımdan taburculukta dekübit varlığının ve uzun dönem dekübit tedavisi görülmesinin, MET Skorununun<4 olmasının SF-36 skorunu negatif yönde etkilediğini bulduk.
Tartışma ve Sonuç: Covid-19 sonrası yoğun bakımdan taburculuk üzerinden 6 aydan uzun süre geçmiş olan hastaların yaşam kaliteleri genel Türk toplumundan düşüktür. Covid-19 öncesi HT, DM, KOAH/astım gibi ek hastalıkların varlığı, ileri yaş, kadın cinsiyet, uzamış yoğun bakım yatış günü, uzamış IMV ventilasyon süresi, dekübit varlığı SF-36 skorunu düşüren faktörlerdir.
|