Adenotonsillektomi Cerrahisinde Preoperatif Anksiyete Ve Preemptif Analjezinin Postoperatif Deliryum Üzerine Etkileri
Gamze Küçükosman, Bengü Gülhan Köksal, Keziban Bollucuoğlu, Rahşan Dilek Okyay, Dilay İlka Alp, Özcan Pişkin, Hilal Ayoğlu
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi
Giriş: Preoperatif anksiyetesi olan çocuklarda postoperatif deliryum sıklığının arttığı bilinmektedir.1Çocukların preoperatif kaygılarını değerlendirme aracı olarak Modifiye Yale Ameliyat Öncesi Anksiyete Ölçeği (m-YPAS) geliştirilmiş, m-YPAS≥30 ‘endişeli’ kabul edilmiştir.2Anestezi Sonrası Derlenme Ajitasyonu (PAED), çocuklarda anesteziden uyanmada görülen, ilk 15dk’da kendini sınırlayan bir durumdur. Etiyolojisinde inhalasyon ajanları, preoperatif anksiyete, ağrı gibi faktörler vardır.3Son yıllarda kulak burun boğaz ameliyatı geçiren çocuklarda preemptif analjezi kullanılması gerektiği bildirilmektedir.4Wong Baker Yüz Ağrı Skalası (WBYAS) çocuklarda postoperatif ağrıyı değerlendirmede kullanılır.5Çalışmamızda, adenotonsillektomi cerrahisi yapılan çocuklarda preoperatif anksiyete ve preemptif analjezinin PAED üzerine etkilerinin karşılaştırılması amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Prospektif planlanan çalışmaya etik kurul ve ebeveyn onamları alındıktan sonra ASA I-II, 2-10 yaş, 64 çocuk dahil edildi. Hastalar randomize iki gruba ayrıldı. Cerrahiden 30 dk önce (GrupP) ve cerrahi bitiminden 15 dk önce (GrupK) iv 10mg/kg parasetamol uygulanması planlandı. m-YPAS,cerrahiden 30 dk önce ebeveynler çocuklarının yanlarındayken kaydedildi. Hastaların demografik özellikleri, cerrahi öyküleri, premedikasyon varlığı, oda sıcaklığı, açlık süresi kaydedildi. Rutin monitörizasyon ve anestezi indüksiyonunu takiben idamede %50/%50:O2/N2O içinde %2 sevofluran kullanıldı. Postoperatif 0.,5.,10.,15.,30.,45.,60. ve 120.dk’lardaki PAED ve WBYAS değerleri kaydedildi.PAED ≥10 derlenme ajitasyonu, WBYAS ≥4 ağrı kabul edildi.WBYAS ≥4 halinde ek analjezik yapılması planlandı, intra-postoperatif ek ilaç uygulamaları kaydedildi.
Bulgular: Gruplar arasında demografik özellikler, ASA, açlık süresi, oda sıcaklığı, anestezi/cerrahi/derlenme ve derlenmede kalış süreleri ile m-YPAS skalası açısından fark yoktu(p>0.05). Ekstübasyon süresi GrupP’de GrupK’ya göre daha kısaydı(p<0.001)(Tablo 1). Cerrahi öyküsü, premedikasyon varlığı ve intra-postoperatif ek ilaç uygulaması açısından gruplar benzerdi(p>0.05).Postoperatif PAED ve WBYAS değerleri açısından gruplar arasında fark saptanmadı(p>0.05) (Tablo 2).mYPAS-PAED arasında GrupP’de ilişki saptanmazken, GrupK’da 30. dk’da; WBYAS-PAED arasında da GrupP’de 10,15,30. dk’larda, GrupK’da ise 10.dk’dan itibaren tüm ölçüm zamanlarında pozitif yönde bir ilişki saptandı (Tablo 3).
Tartışma ve Sonuç: Premedikasyon almayan ve sevofluran anestezisi uygulanan 791 çocuğun değerlendirildiği çalışmada, m-YPAS’daki her 10 puan artışın PAED insidansını %10 arttırdığı saptanmıştır.6 Çalışmamız sonucunda preoperatif anksiyete ve preemptif analjezi uygulamasının postoperatif deliryum üzerine etkisi olmadığı kanısına varılmıştır.
|