Türkiye'de Çalışan Anesteziyoloji ve Reanimasyon Hekimlerinin, Fasyal Plan Blokları Uygulamalarına Yaklaşımları: Bir Anket Çalışması.
Onur Balaban, Ali Eman
Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Kliniği
Giriş: Fasial plan bloklarının (FPB) kullanımı, ultrason teknolojisindeki gelişmelere paralel olarak dünyada ve Türkiye’de giderek artmaktadır.1 Türk Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği (TARD) ve Rejyonel Anestezi Derneği (RAD), atölye çalışmaları, toplantılar ve konferanslar düzenleyerek bu blokların uygulanmasını teşvik etmektedir.2,3 Türkiye’de Anesteziyoloji ve Reanimasyon alanında çalışan hekimlerin farklı ameliyat türlerinde, FPB’nın perioperatif kullanımına yaklaşımını değerlendirme amacıyla bir anket tasarladık.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışma için Sakarya Üniversitesi Etik Kurulundan onay alınmıştır (02.02.2022/102079-05). Anket sorularının katılımcılara iletilmesinde TARD ve RAD e-posta altyapısı ayrıca akıllı telefon uygulamaları kullanılmıştır. Veriler 2022 yılı Haziran-Eylül ayları arasında, isimsiz ve gönüllülük esası ile toplanmıştır. Ankette 18 soruya yer verilmiştir (Tablo 1).
Bulgular: Anketimize 241 kişi katılmıştır. Popülasyon büyüklüğü 10.000 alındığında, güven aralığı %95 olarak olduğunda, hata payı %6,3 olarak hesaplanmıştır. Katılımcıların çoğunluğun uzman hekim olduğu ve 3. seviye kamu hastanesinde çalıştığı görülmektedir (Tablo 2). Katılımcılar FPB uygulamasını tercih nedeniniz nedir? Sorusuna en sık etkin perioperatif analjezi sağladığını düşünüyorum cevabını verdi (%78.4) (Grafik 1). Blokların uygulama sıklığı sorusuna katılımcıların %35,8’i “uygun olan her hastada uygularım” %29’u “sıklıkla kullanırım” yanıtını verdi (Grafik 2). Blok uygulamama sebebi, en sık ekipman eksikliği (%24.4) ve cerrahların istememesi (%22.4) olduğu görüldü (Grafik 3). Blok eğitimlerinin en sık asistanlık sırasında (%51.4) ve internet videoları (%34.4) ile yapıldığı anlaşıldı (Grafik 4). Katılımcılar FPB için en sık %0,25 konsantrasyonda bupivakain tercih ettiklerini belirttiler (Tablo 3). Cerrahi prosedürlerin tamamı birlikte değerlendirildiğinde en yaygın olarak uygulanan bloğun erektor spina plan bloğu (ESP) olduğu anlaşılmıştır (Tablo 4).
Tartışma ve Sonuç: Türkiye'deki anestezi ve reanimasyon alanında çalışan hekimler FPB 'lere oldukça aşinadır ve bu blokları klinik uygulamada sıklıkla kullanmaktadır. Ekipman eksikliği, FPB 'lerin uygulanmasında önemli bir sorundur. En çok tercih edilen blokların ESP ve Transversus abdominis plan bloğu gibi anlaşılmaktadır. Bu durumun hastalara uygulanan cerrahi prosedürlerin daha çok batın ve torakal bölgelerde olmasıyla ilgili olduğunu düşünmekteyiz. Ayrıca eğitim ve öğretim eksikliği/ihtiyacı olduğu görülmektedir.
|