GENEL ANESTEZİ UYGULANACAK ERİŞKİN HASTALARDAKİ ZOR ENTÜBASYON OLASILIĞININ BELİRLENMESİNDE OBSTRUKTİF UYKU APNESİ TARAMA TESTLERİNİN ETKİNLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Büşra Uçar, H. Volkan Acar, Meltem Bababalım Bektaş, Asutay Göktuğ, Hülya Başar
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Tıp Fakültesi Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Giriş: Obstruktif Uyku Apnesi (OUA) teşhisi için altın standart, polisomnografidir (PSG)(1). Ancak, maliyeti yüksek, zahmetli ve zaman alıcı olduğu için tüm cerrahi hastaların OUA açısından preoperatif dönemde PSG ile taranması, uygulanabilir değildir. Bu nedenle OUA taraması için geliştirilmiş non-invaziv test bulunmaktadır (2,3). Amacımız, zor entübasyon olasılığının belirlenmesinde, tarama testlerinin (STOP-Bang Testi, No-Apne Testi, NoSAS Testi, OSA-50 Testi, DES-OSA Skoru, P-SAP Skoru, GOAL Anketi, SPOSA Skoru, Epworth Uykululuk Anketi) kullanım değerlerini saptamak ve etkinliklerini karşılaştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamız SBÜ Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Klinik Kurulu’nun 11.02.2021 tarihli ve E-93471371-514.10 sayılı onayı alındıktan sonra tek merkezli olarak Şubat 2021- Mayıs 2021 tarihleri arasında genel anestezi altında non-kardiyak elektif cerrahi uygulanan ASA I-III toplam 230 hasta çalışmaya dahil edildi. Hastalara OUA non-invaziv tarama testleri preoperatif olarak uygulanarak, testlerin zor entübasyonla ilişkileri incelenmiştir.İstatistiksel analiz, SPSS 20 yazılım kullanılarak yapıldı. 0,05’ten küçük bir p değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Çalışmamızda, OUA riski yüksek hastaları belirlemek için STOP-Bang testi kullanıldı. STOP-Bang testine göre hastaların %44,8’i yüksek, %55,2’si düşük OUA riskliydi. OUA için yüksek ve düşük riskli hastalar arasında boy ve tiromental mesafe açısından fark saptanmazken, yüksek OUA riskli grupta kadın cinsiyet ve Modifiye Mallampati Sınıflaması daha yüksekti (p=0,007). Hastaların %9’unda zor entübasyon görüldü. Tarama testlerinin zor entübasyon olasılığını belirlemedeki etkinliklerine bakıldığında, en düşük oran %1,8 ile SPOSA skoruna aitken, en yüksek oran %8,6 ile P-SAP skoruna aitti.
Tartışma ve Sonuç: Cerrahi hastalarda preoperatif dönemde fizik muayene ile havayolu değerlendirmesi yapılırken, OUA non-invaziv tarama testlerinin kullanılmasının zor havayolu olasılığının belirlenmesi açısından yararlı olduğu bilinmektedir. Önceki klinik çalışmalar STOP-Bang skorunun zor entübasyonu tahmin etmede başarılı olduğunu göstermiştir (4,5). Ancak bizim çalışmamızda, zor entübasyon belirleme başarısı açısından en anlamlı tarama testinin P-SAP Skoru olduğu saptamıştır. Bu amaçla preoperatif dönemde belirlenecek P-SAP skorunun, zor entübasyonun tahmin edilmesinde yararlı bir tarama testi olduğu sonucuna varılmıştır.
|