Desfluran Uygulanan Ratlarda Alt Ekstremite İskemi Reperfüzyon Hasarında Fullerenolün Akciğer ve Böbrek Dokusu Üzerine Etkisi
Gülay Kip, Zeynep Köksal, Zeynep Yığman, Ayşegül Küçük, Mustafa Arslan, Saadet Özen Akarca Dizakar, Işın Güneş, Ali Doğan Dursun, Volkan Şıvgın
Haymana Devlet Hastanesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Bölümü, Ankara
Giriş: Akciğer ve böbrek dokusu multisistem hasardan en çok etkilenen organlardır. Hasarın önlenmesi veya azaltılmasına yönelik pekçok ilaç ve yöntem denenmiştir. Çalışmanın amacı ratlarda alt ekstremite iskemi-reperfüzyon(İR) modelinde iskemi öncesi uygulanan fullerenolC60’ın ve İR sırasında uygulanan desfluranın akciğer ve böbrek üzerine koruyucu etkilerini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Etik kurul onayı alındıktan sonra,30 adet rat, rastgele 5 gruba ayrıldı (Sham(GrupS), İskemi-reperfüzyon(GrupİR), İR-FullerenolC60(GrupİR-FUL), İR-Desfluran(GrupİR-DES), İR-FullerenolC60-Desfluran(GrupİR-FUL-DES). İR-FUL ve İR-FUL-DES gruplarına FullerenolC60 100mg/kg intraperitoneal işlemden 30 dk önce uygulandı. İR sırasında İR-DES ve İR-FUL-DES gruplarına desfluran %6 uygulandı. İR gruplarında infrarenal abdominal aortaya atravmatik mikrovasküler klemp konuldu. Yüzyirmi dakika sonra klemp kaldırıldı ve 120 dakika süreyle reperfüzyon sağlandı. Reperfüzyon bitiminde alınan akciğer ve böbrek doku örnekleri biyokimyasal ve histopatolojik(Resim1),(1-4) olarak değerlendirildi.
Bulgular: Akciğer doku örnekleri incelendiğinde, sham grubunda normal görünümde alveol yapıları gözlenirken, İR gruplarında alveol boşluklarında lökosit infiltrasyonundan alveol duvar kalınlaşmasına kadar değişen düzeylerde histopatolojik bulgular görüldü(Resim2,Tablo1). Sham grubu ile karşılaştırıldığında tüm İR gruplarında akciğer hasar skoru anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.0001,p=0.002,p<0.0001,p<0.0001,sırasıyla). İR-FUL, İR-DES ve İR-FUL-DES gruplarında ise İR grubuna göre akciğer hasar skoru anlamlı olarak düşük tespit edildi (p<0.0001,p=0.002,p<0.0001,sırasıyla)(Resim2,Tablo1). Sham grubuna ait böbrek dokusu örneklerinin histopatolojik incelemesinde normal glomerüler ve tübüler yapılar izlenirken, İR grubundan örneklerde, hyalin kast oluşumlarının eşlik ettiği genişlemiş tübüler yapılar, tübül epitel hücrelerinde fırçamsı kenar kaybı, vakuolizasyon gibi dejeneratif bulgular izlendi(Resim3,Tablo1). Sham grubu ile karşılaştırıldığında tüm İR gruplarında böbrek tübül hasarı skoru anlamlı olarak yüksek bulunurken(p<0.0001,tümü), İR-FUL ve İR-FUL-DES gruplarında İR grubuna göre anlamlı olarak düşük tespit edildi(p<0.0001,p=0.001,sırasıyla),(Resim2,Tablo1). Akciğer ve böbrek dokusu tiyobarbitürik asit reaktif substans(TBARS) düzeyi, katalaz(CAT), glutatyon-s-transferaz(GST) ve arilesteraz(ARE) enzim aktiviteleri tablo2 ve 3’te sunuldu.
Tartışma ve Sonuç: İskemiden 30 dk önce uygulanan fullerenolC60’ın ve İR sırasında uygulanan desfluran ile birlikte oksidatif stresi azalttığını, akciğer ve böbrek histopatolojisinde İR’a bağlı meydana gelen hasarlanmayı düzelttiğini tespit ettik. Ratlarda İR öncesi uygulanan fullerenolC60’ın ve İR sırasında uygulanan desfluranın akciğer ve böbrek koruyucu etkisinin olduğunu düşünmekteyiz.
|