Roküronyum Uygulanması Sonrası Gelişen Masseter Spazmı
Pelin DOĞAN UZUN, Özkan ÖZMUK, Hüseyin ÖZKARAKAŞ, Celal ÖZTÜRK
S.B.Ü. Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Giriş: Masseter kası spazmı özellikle depolarizan kas gevşeticilerden ve daha az sıklıkta volatil anesteziklerden sonra izlenen geçici bir yan etkidir. Çenenin tam olmayan gevşemesi, ağzın açılmasını ve laringoskopiyi imkansız hale getirebilir(1). Masseter spazmı, malign hiperterminin ilk belirtilerinden olabileceği için özellikle dikkatli olunmalıdır.
Olgu: Bilinen hastalığı olmayan 55 yaşında kadın, selülit kaynaklı septisemi ve akut böbrek yetmezliği gelişmesi üzerine yüksek doz inotrop desteği altında hipotansif olması nedeniyle acil servisten anestezi yoğun bakıma kabul edildi. Hastanın geliş muayenesinde E3M5V3, bilinç uykuya meyilliydi. Hastanın takiplerinde dispne geliştiği ve bilinçte bozulmanın olduğu gözlendi. Alınan arteryel kan gazında kompanze olmayan derin metabolik asidoz gözlenmesi üzerine hastanın elektif entübe edilmesine karar verildi. Hastanın yapılan hava yolu değerlendirilmesinde ağız açıklığı ve tiromental mesafesi normaldi. Boyun hareketlerinde herhangi bir kısıtlılık saptanmadı. Hasta Mallampati sınıf 2 olarak değerlendirildi. Rutin entübasyon hazırlığı ve kontrolü yapıldıktan sonra indüksiyona geçildi. Hastaya 0.5 mg/kg’dan propofol ve 0.6 mg/kg’dan roküronyum uygulandı. Hastaya indüksiyon sonrası maske ventilasyon yapıldı. Maske ventilasyonda herhangi bir güçlükle karşılaşılmadı ve yeterli ventilasyon sağlandı. Yaklaşık 2 dakika sonra entübasyona geçiş amacıyla hastanın çenesi açılmaya çalışıldı. Ancak hastada gelişen çene sertliği nedeniyle ağzı açılamadı. İzole masseter spazmı izlenen hastaya 0.6 mg/kg’dan roküronyum ek dozu yapıldı. Yaklaşık 2-3 dakika daha maske ventilasyona devam edildi. Hastanın satürasyonunda düşme gözlenmesi üzerine entübasyona geçildi. Ek doz uygulanması ardından ağız açıklığı sağlanan hasta başarılı bir şekilde entübe edilerek mekanik ventilatöre bağlandı.
Tartışma ve Sonuç: Masseter kası, çiğneme kaslarının en güçlüsü olup ana işlevi çeneyi yükselterek ağzın kapanmasını sağlamaktır. Özellikle depolarizan kas gevşetici veya volatil anestezik uygulanmasından sonra masseter spazmı görülebilmektedir. Nadir de olsa çeşitli non-depolarizan kas gevşetici uygulamaları (veküronyum, panküronyum, roküronyum) sonrası izole masseter spazmı bildirilmiştir(1,2). Olgumuzda roküronyum sonrası izole masseter spazmı gözlemledik. Ek doz uygulayarak direkt laringoskopiyle hastamızı başarılı şekilde entübe ettik. Fakat hastamızda gevşeme olmasaydı fiberoptik nazal entübasyon, retrograd entübasyon veya cerrahi krikotirotomi gibi alternatif çözümleri göz önünde bulundurmamız gerekecekti.
|