Desfluran Anestezisi Uygulanan Ratlarda Karaciğer iskemi-Reperfüzyon Hasarında Seryum Oksidin Karaciğer Dokusu Üzerindeki Etkileri
Hüseyin Göbüt, Ayşegül Küçük, Necmiye Şengel, Mustafa Arslan, Çağrı Özdemir, Tülay Mortaş, Esat Kasapbaşı, Ömer Kurtipek, Mustafa Kavutcu
Gazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalı (Anesteziyoloji ve Reanimasyon Uzmanı), Ankara, Türkiye
Giriş: Karaciğer cerrahisi ve transplantasyonu sırasında, akım kontrolü veya vasküler yapıların tam dışlanması kullanılmakta beraberinde iskemi-reperfüzyon hasarına (İRH) neden olabilmektedir (1,2). Nanotıp, insan sağlığını korumak ve iyileştirmek için biyomedikal bilimler, fizik ve mühendislik gibi alanlarla birlikte en son teknolojiyi kullanmaktadır. Bu alanların ortak çalışmaları ile nanopartiküller potansiyel terapötikler olarak ortaya çıkmıştır. Çalışmamızla karaciğer İRH’da bir nanopartikül olarak geliştirilen seryum oksit (SO) ve inhalasyon anestezik olan desfluran uygulamasının karaciğer dokusu üzerindeki etkilerinin anlaşılması amaçlandı.
Gereç ve Yöntem: Etik kurul onayı alındıktan sonra 30 rat 5 gruba ayrıldı: kontrol (K), iskemi-reperfüzyon (İR), İR-desfluran (İRD), seryum oksit-iskemi-reperfüzyon (SO-İR), ve seryum oksit-iskemi-reperfüzyon-desfluran (SO-İRD).İR, İRD ve SO-İRD gruplarında, porta hepatis 120 dakika klemplenerek hepatik iskemi indüklendi, ardından 120 dakika reperfüzyon yapıldı. Seryum oksit gruplarına iskemiden 30 dakika önce intraperitoneal 0.5 mg/kg seryum oksit uygulandı. İR sırasında İRD ve SO-İRD gruplarına %6 desfluran uygulandı. Tüm gruplar anestezi altında sakrifiye edildi. Karaciğer doku örnekleri ışık mikroskobu altında hematoksilen-eozin (H&E) ile boyanarak incelendi. Doku örneklerinde malondialdehit (MDA) düzeyi, katalaz (CAT), glutatyon-s-transferaz (GST) ve arilesteraz (ARE) enzim aktiviteleri ölçüldü.
Bulgular: İR grubunda, İRD, SO-İR ve SO-İRD gruplarına göre daha fazla hidropik dejenerasyon, sinüzoidal dilatasyon ve parankimal nötrofil infiltrasyonu olduğu görüldü (Tablo 1, Şekil 1-5). CAT ve GST enzim aktivitesi, SO-İR ve SO-İRD gruplarında İR grubuna göre anlamlı olarak daha yüksekti. MDA düzeylerinin ise İRD, SO-İR ve SO-İRD gruplarında İR grubuna göre anlamlı derecede düşük olduğu bulundu (Tablo 2).
Tartışma ve Sonuç: Desfluranla beraber seryum oksit karaciğer İRH’da oksitatif stresi, karaciğerdeki hasarı azaltmaktadır. Ratlarda İR öncesi uygulanan seryum oksitin ve İR süresince uygulanan desfluranın karaciğer koruyucu etkisinin olduğunu düşünmekteyiz.
|