YOĞUN BAKIM ÜNİTESİNDEKİ COVID – 19 TANILI HASTALARIN KOAGÜLOPATİ İNSİDANSI
Gökçen Terzi, Çetin Kaymak, Mert Nakip, Mehmet Çakırca, Ayşe Özcan, Hülya Başar
S.B.Ü. Gülhane Tıp Fakültesi
Giriş: Koagülopati gelişimi COVID-19 hastalarında önemli mortalite nedenleri arasında yer almaktadır1. Bu çalışmada yoğun bakımda yatan COVID-19 hastalarında koagülopati insidansınının, koagülopati risk faktörlerinin belirlenmesi ve koagülopatinin mortaliteye etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamız SBÜ Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Klinik Araştırmalar Etik kurulunun 839/2021 sayılı onayıyla, SBÜ Ankara Sağlık Uygulama Merkezi’nde yoğun bakımda yatan, solunum desteği alan ve COVID-19 PCR sonucu pozitif hastaların Mart 2020 ile Aralık 2021 tarihleri arasındaki verileri retrospektif incelenerek gerçekleştirildi. Koagülopati oluşumunu belirlemek için Uluslararası Tromboz ve Hemostaz Derneği (ISTH) grubu Dissemine İntravasküler Koagülasyon (DİK) skoru ve Sepsis Induced Coagulopathy Score (SIC Skoru) kullanıldı. DİK skoru için parametreler trombosit sayısı, PT, fibrinojen düzeyi ve D-dimer düzeyi; SIC skoru için SOFA skoru, INR ve trombosit sayısıydı. Hastaların 1, 7 ve 14. gündeki DİK ve SIC skorları ile koagülopati insidansı hesaplandı. Mortalite ile ilişkisi analiz edildi. Sonuçlar SPSS 22.0 istatistik programında analiz edildi. p<0,05 düzeyi anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Çalışmaya araştırma kriterlerine uyan 320 hasta dâhil edildi. Yaş ortalaması 68,02±16,29 ve kadın erkek oranı eşitti. Hastaların %35,9’unda koagülopati gelişimi mevcuttu. Hastaların 181’inde (%56,6) mortalite gerçekleşmişti. Koagülopati görülenlerde mortalite oranı %79,8, koagülopati görülmeyen hastalarda ise %42,4 idi (p<0,001). Mortalite gerçekleşen hastalarda 1., 7. ve 14. günlerdeki DİK ve SIC skoru sağ kalan hastalardan anlamlı olarak daha yüksekti (p<0,001). Yoğun bakıma kabulde D-dimer artışı olmayanlarda mortalite oranı %40,6, ılımlı artış olanlarda %59,9, yüksek düzeyde artış olanlarda %64,4 idi ve aradaki fark anlamlıydı (p=0,016).
Tartışma ve Sonuç: COVID-19 ile ilgili ölümlerde DİK varlığı giderek daha fazla bildirmektedir2. Çalışmamızda COVID-19 nedeniyle yoğun bakımda tedavi edilen hastalarda koagülopati insidansının %35,1 olduğu, koagülopati gelişen hastaların mortalitelerinin (% 79,8) yüksek olduğu bulundu. DİK skoru ve SIC skorunun yoğun bakımda mortalitenin ön görülmesinde orta düzeyde prediktif değere sahip parametreler olduğu bulundu.
|