Spinal Cerrahi Geçiren Hastalarda Perioperatif İntravenöz Multimodal Analjezi Protokolünün Etkinliğinin Değerlendirilmesi: Olgu Serisi
Gözde İnan, Selin Erel, Burak Ersun, Hanife Yılmaz, Zerrin Özköse Şatırlar
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı
Giriş: Yetersiz postoperatif ağrı kontrolü uzun süreli hastane yatışı, artmış morbidite, maliyet ve kronik ağrı insidansı gibi istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Multimodal analjezi protokolleri postoperatif ağrıyı yönetmekte giderek daha popüler hale gelmektedir. Ayrı ayrı intravenöz (iv) magnezyum ve lidokain kullanımının postoperatif ağrı kontrolünde etkili oldukları gösterilmiştir (1-3). Bu vaka serisi ile spinal cerrahi geçiren hastalarda uygulamaya koyduğumuz magnezyum ve lidokainin birlikte infüzyonunu içeren multimodal analjezi protokolümüzün etkilerini ve etkinliğini sunmayı amaçladık.
Olgu: Elektif spinal cerrahi geçiren, yazılı onamları alınmış, ASA I-III 20 erişkin olguya standart anestezi yanı sıra peroperatif magnezyum ve lidokain infüzyonu uygulandı. Multimodal analjezi protokolü kapsamında tüm hastalara anestezi indüksiyonundan derlenme odasına kadar iv 1 mg/kg/saat lidokain infüzyonu, indüksiyon sırasında iv 1.5 gr magnezyum infüzyonu, cerrahi bitiminden önce iv 1 gr parasetamol uygulandı. Yara yerine lokal anestetik infiltrasyonu yapıldı. Postoperatif ağrı kontrolü için iv morfin hasta kontrollü analjezi cihazı (HKA) takıldı. Demografik veriler, postoperatif ağrı skorları (VAS, Visual Analog Skala 4., 8. saatler), intraoperatif ve postoperatif opioid tüketimleri ve yan etkiler incelendi. Bir hastada bradikardi, 2 hastada hipotansiyon gözlendi. Demografik değişkenler ve ağrı skorları arasında anlamlı ilişki gözlenmedi. Ortalama ameliyat süresi 110,25+/-22,7 dakikaydı. İntraoperatif ortalama remifentail dozu 0,04+/-0,02 mcg/kg/dk bulundu. Postoperatif ağrı skorlarının derlenme ünitesinde 3,40+/-1,19, 4. saatte 4,25+/-1,02, 8. saatte 3,45+/-1,43 olduğu gözlendi. Postoperatif tüketilen opioid ortalama 12,19+/-4,32 mg ve bolus sayısı ortalama 5,55+/-4,08 idi. Ameliyat süreleri uzadıkça derlenme ünitesindeki ağrının azaldığı gözlenirken (p<0,005), ameliyat süresi ile VAS 4 ve VAS 8 arasında ilişki bulunmadı (p=0,3, p=0,4). İntraoperatif lidokain dozu ile düşük derlenme ünitesi ağrı skorları ilişkili bulundu (p=0,001). İntraoperatif lidokain miktarı arttıkça kurtarıcı analjezik ihtiyacının azaldığı görüldü (p=0,01).
Tartışma ve Sonuç: Spinal cerrahilerde postoperatif ağrı kontrolü, hasta sonuçlarının iyileştirilmesi ve komplikasyonların azaltılması açısından oldukça önemlidir. İntravenöz magnezyum ve lidokain infüzyonlarının birlikte uygulanmasının potansiyel antinosiseptif etkilerinden dolayı postoperatif ağrı kontrolünde etkili olduğunu ve yeni protokollerin oluşturulmasında yararlanılabileceğini düşünüyoruz.
|