SPİNAL ANESTEZİNİN LOMBER PARAVERTEBRAL KAS ELASTİSİTESİNE ETKİSİNİN SHEAR-WAVE ELASTOGRAFİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ
Murat Burak Yüce, K.Varlık Erel, K. Berkay Tan, Ersen Ertekin
Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD
Giriş: Shear-wave ultrason-elastografi (SWE) ile uygulayan kişiden bağımsız kasların stifness (sertlik) ölçümleri yapılabilmektedir (1-5). Literatürde SWE ile spinal anestezi öncesi ve sonrası lomber paravertebral elastisite değişiklikleriyle ilgili bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışmada SWE yöntemi ile spinal anestezi yapılan hastalarda spinal iğne tiplerinin preoperatif ve postoperatif dönem lomber paravertebral kas (multifidus ve erektör spina)(Şekil 1) elastisitelerine etkisini karşılaştırmayı, ayrıca postoperatif bel ve baş ağrıları ile elastisite ilişkisini değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 18-80 yaş arasında alt ekstremite cerrahisi planlanan ASAI-II grubunda 48 elektif spinal anestezi uygulanacak hasta dahil edildi. Hastaların preoperatif demografik verileri ve 0.gün stiffness ölçümleri kaydedildi.Hastalar operasyon günü randomize olarak 25 Quinke(Grup25Q), 25Pencil Point(Grup 25P), 27 Quinke(Grup 27Q), 27 Pencil Point(Grup 27P) spinal iğnelerinin kullanılacağı 4 eşit gruba ayrıldı ve L4-5 aralığından spinal anestezileri yapıldı.SWE ile preoperatif 0. gün ve postoperatif 1. ve 30.gün sağ-sol (R-L) L4-5 hizasında lomber paravertebral kas (multifidus ile erektörspina) stiffness değerleri kaydedildi (Şekil2),(5-9).Preoperatif 0. gün, postoperatif 1. gün ve 30. günlerde baş ve bel ağrısı sorgulanarak kaydedildi.Grupların 0.1. ve 30. gün R-L stifness değerleri karşılaştırıldı. Postspinal başağrısı ve bel ağrısı ile stifness değişiklikleri karşılaştırıldı.
Bulgular: Grupların Rstiffness değerleri karşılaştırıldığında; Grup 25P ve Grup 27Q’de Rstiffness ölçümleri (Rpreop0stiffness, Rpost1stiffness ve Rpost30stiffness) arasında anlamlı fark bulundu(p=0,001; p=0,020)(Tablo1, Şekil 3).Grupların Lstiffness ölçümleri karşılaştırıldığında;Grup 25P, Grup 25Q ve Grup 27Q’de Lstiffness ölçümleri (Lpreop0stiffness, Lpost1stiffness ve Lpost30stiffness) arasında anlamlı fark bulundu (p<0,001; p=0,003; p<0,001)(Tablo2, Şekil 3). İğne kalınlığı ile stiffness ölçümleri karşılaştırıldığında; 25G'de Rpost1stiffness, Rpostop30stiffness ve Lpreop30stiffness ölçümleri 27G'den anlamlı yüksek bulundu (p=0,008;p=0,022vep=0,004),stiffness ölçümleri ile iğne cinsi (Quincke ve Pencil Point) karşılaştırıldığında gruplar arasında anlamlı fark saptanmadı.Stiffness değerleri postspinal başağrısı ve postspinal belağrısı olan hastalarda yüksek saptandı(Tablo3,4).Çalışmanın gücü post-hoc güç analizinde n=48, 0,05 hata payı ile 0,99 olarak hesaplanmıştır.
Tartışma ve Sonuç: SWE'yi spinal anestezide preoperatif ve postoperatif paravertebral kasların elastisitesini değerlendirmek, ayrıca elastisite ile postspinal bel ve baş ağrısı ilişkisini araştırmak için kullanabiliriz.
|