Bir Palyatif Bakım Kliniğine Takip edilen Evtipi Mekanik Ventilatörlü Hastaların Takip ve Bakımları
Hilal Zengin, Nadide Örs Yıldırım
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi
Giriş: Palyatif bakım, Dünya Sağlık Örgütü tarafından “yaşamı tehdit eden hastalıklardan kaynaklanan problemler ile karşılaşan hastaların ve hasta yakınlarının yaşam kalitesini, başta ağrı olmak üzere tüm fiziksel, psikososyal ve ruhsal problemlerin erken saptanarak ve etkili değerlendirmeler yapılarak önlenmesi veya giderilmesi yoluyla artıran bir yaklaşımdır” şeklinde tanımlanmıştır. Yaşlı nüfusta ve ileri yaşlı bireylerde artışla birlikte palyatif bakım klinikleri bu bireylerin sağlık hizmeti alımında önemli bir yer edinmiştir.Pandemi sonrası yoğun bakımların önemi daha da artmıştır.Biz araştırmamızda Palyatif Bakımların multidisipliner yaklaşımlaev tipi ventilatöre bağlı hastaların bakımlarının sağlanması ve bakımverenlere eğitim vererek eve taburcu edilmesinde efektif rol oynadığını göstermek istedik.
Gereç ve Yöntem: 2017-2019 yılları arasında bir eğitim araştırma hastanesinde 18 yaşın üzerinde palyatif bakımda yatan ev tipi ventilatörle takipli hastaların verileri bilgisayar kayıtları ve hasta dosyalarından geriye dönük olarak incelendi.Etik kurul onayı ve hasta bilgilendirme onamı alınan hastaların demografik verileri,hastanede yatış süresi,kliniğe kabul ve taburcu yönü,tanıları,beslenme durumları,Nutrisyonel Risk Skoru (NRS2002),komorbidite saysı(hipertansiyon, ,diyabetes mellitus,kalp hastalığı,böbrek hastalığı,serebrovasküler hastalık ,demans)kayıt edildi.İstatistiksel analizler SPSS (SPSS Inc., Chicago, IL, USA, Ver. 22.0) kullanarak yapıldı.Günü birlik ve tekrar yatışlar çalışma dışı bırakıldı.
Bulgular: 2017-2019 yılında 25 ev tipi ventilatöre bağlı hasta kabul edildi.Hastaların ortalama yaşı 65,60(median 70 standart deviasyon 18,65 (21-90))olup %52 si(n:13) kadındı.Hastaların %60 ı 74 yaş ve üzerindeydi.Pandemi sonrası kabul oranı %68 (n: 17)olup %63,3 ü (n:19)yoğun bakımlardan kabul edilmişti.Yatış süresi ortalama 18.88(median 20standart deviasyon 9,79 (4-36))idi.Hastaların hepsi immobil olup 2'si hariç NRS2002 skoru 3 ve üzerindeydi.Tüple beslenme oranı %68 (n:17)idi.Tüple beslenen hastaların da %76 'sı(n: 13)PEG ile beslenmekteydi.Kabul anında Ortalama komorbidite sayısı 3,08(median 3standart sapma 1,613)tü.Hastaların %70 i (n:21)eve taburcu edilirken %6,7 (n:2)si de yoğun bakıma geri nakil edilmişti.Ölüm oranı %6,7 (n:2)idi.
Tartışma ve Sonuç: Pandemi sonrası palyatif bakım klınığine ev tipi ventilatörlü hasta kabulu oranı artmıştır.Multidisipliner ekip desteği ile tüple beslenme ve ventilatörle takip başta olmak üzere bakımverenlere eğitim verilmektedir.Ağır bakım hastalarının tüple beslenmesi ve ev tipi ventilatörle takibi eve taburculuğuna engel değildir.
|