Postoperatif Derlenme Ünitesinde Oksijen Uygulamasının Akciğer Ultrasonu Ve Oksijen Rezerv İndeksi ile Değerlendirilmesi
Murat Aslan, Hilal Ayoğlu, Keziban Bollucuoğlu, Rahşan Dilek Okyay, Zeynep Koç, Çağdaş Baytar, Bengü Gülhan Köksal İncegül, Özcan Pişkin
Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi
Giriş: Postoperatif atelektazi, genel anestezi (GA) sonrası yaygın pulmoner komplikasyonlardandır.(1) Derlenme ünitesinde (DÜ) sıklıkla oksijen desteği uygulanmaktadır. Oksijen tedavileri absorpsiyon atelektazisine neden olabilmektedir.(2) Akciğer ultrasonu atelektazi tanısında %87.7 duyarlığa sahiptir.(3) Oksjen rezerv indeksi (ORİ) non-invaziv hipo-hiperoksiyi gösteren bir parametredir.(4) Çalışmamızın amacı GA sonrası DÜ’nde uygulanan oksijen desteğinin akciğerlerdeki etkisini modifiye akciğer ultrason skoru (LUS)(5) ve ORİ ile değerlendirmektir.
Gereç ve Yöntem: GA altında abdominal histerektomi planlanan ASA I-II, 18-65 yaş 90 hasta etik kurul ve hasta onamları sonrası, postoperatif DÜ’nde; Grup-0 oda havası, Grup-3 nazal kanül (NK) ile 3L/dk.O₂ (FiO₂:%32) ve Grup-6 basit yüz maskesi ile 6L/dk.O₂ (FiO₂:%45) uygulanmak üzere randomize üç gruba ayrıldı. Tüm hastalara rutin ASA-monitörizasyonları, Train-of-Four, ORİ, bispektral indeks (BİS), perfüzyon indeksi, pleth variability indeksi, rejyonal serebral oksijen saturasyon monitörizasyonları uygulandı. İndüksiyon (lidokain-propofol-fentanil-rokuronyum) sonrası idamede sevofluran-remifentanil BİS 40-60 olacak şekilde uygulandı. Ameliyat sonunda hastalara tramadol-parasetamol-metoklopromid uygulandı. Preoperatif(T0), ekstübasyon sonrası(T1), derlenme ünitesinin 20.dakikasında(T2) 6-18 MHz lineer problu ultrason kullanılarak Monastesse'nin(5) yöntemi ile LUS değerlendirildi (Resim-1). ∆LUS (T0-T1, T0-T2, T1-T2), anestezi süreleri, uygulanan sıvı-ilaç miktarı, VAS (verbal ağrı skoru) değerleri, Trendelenburg açı-süreleri, komplikasyonlar kaydedildi. p<0.05 anlamlı kabul edildi
Bulgular: Demografik özellikler, anestezi süreleri, uygulanan sıvı-ilaç miktarı, Trendelenburg açı-süreleri, VAS, komplikasyonlar benzerdi (Tablo-1,2). Tüm gruplarda T1.LUS T0.LUS değerlerinden yüksekti (Grafik-1). Grup-0 ile karşılaştırıldığında Grup-3’te ∆LUS T1-T2 değeri yüksek iken (p=0.025), Grup0-Grup6 ve Grup3-Grup6 arasında fark yoktu (p>0.05) (Tablo-3). DÜ’ndeki ORİ ve SpO₂:değerleri Grup-3 ve Grup-6’da Grup-0’dan yüksekti (p<0.05).(Tablo-4,5).
Tartışma ve Sonuç: Ekstübasyon sonrası tüm gruplarda LUS’un yükseldiğini gözledik. FiO₂artışının absorpsiyon atelektazisini arttırabileceği, hipoksik pulmoner vazokonstrüksiyonu (HPV) bozabileceği bildirilmekle birlikte %30 FiO₂’nin HPV’u koruduğu bildirilmiştir.(6) Grup-3’ün Grup-6’ya oranla HPV’u daha iyi korumuş olabileceği, alveollerden daha az nitrojen atılımı ile atelektazik alveollerde basınç artışı sağlayarak bu alanları açabildiği, LUS’nu böylelikle iyileştirdiği ve ORİ değerlerini arttırdığı kanısına varıldı. LUS ve ORİ değerlendirildiğinde DÜ’nde NK ile 3L/dk. oksijen desteğinin tercih edilmesi, oksijen tedavisinin yönetilmesinde akciğer ultrasonografisi ve ORİ takibinin gerektiği düşüncesindeyiz.
|