Orofarenks Tümörlü Hastada Kardiyopulmoner Resüsitasyon Esnasında Açılan Perkütan Trakeotomi ile Acil Zor Havayolu Yönetimi: Olgu Sunumu
Öznur Tuna Solmaz, Dilan Çınar, Hakan Aygün, Nimet Şenoğlu
Bakırçay Üniversitesi Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı
Giriş: Baş boyun kanserleri içinde skuamoz hücreli oral kavite tümörü görülme sıklığı %90dır (1). En sık komplikasyonu kanamadır. Hastalarda tümörün lokalizasyonuna, büyüklüğüne ve uygulanan tedavi sonrası gelişen komplikasyonlara bağlı olarak ciddi havayolu sorunları gelişmektedir (2). Sağ lingular tonsilden başlayıp mandibulaya uzanan tümörü olan hastada gelişen ani kardiyak arrest sonrası kardiyopulmoner resüsitasyonda (KPR) uyguladığımız acil perkütan trakeotomi ile acil havayolu yönetimimizi sunmayı amaçladık.
Olgu: 72 yaşında VKİ:26,1 kg/m2 olan, bir yıl önce aldığı ağız tabanı skuamoz hücreli karsinom tanısı dışında ek hastalığı olmayan erkek hasta genel durumunda bozulma, oral alımında azalma şikayetleriyle kulak burun boğaz servisine yatırılmış. Perkütan endoskopik gastrostomi prosedürü sonrası operasyon planlanmış. Hastada ani gelişen kardiyak arrest sonrası servis hekimi 1 mg adrenalin intravenöz ile kardiyak kompresyonlara başlayarak oksijen destekli balon maske sistemi ile ventile etmeye başlamış ve mavi kod vermiştir. Spo2: %60 ölçülen hastanın sağ mandibular korpusunun inferior yüzünde ciltten ağız tabanına açılan fistülü ve ağız içini dolduran ödemli büyük bir kitlesi olması nedeniyle balon maske ile ventilasyonu zordu. Mallampati skoru 4 olan hastanın frail görünümlü ağız içini dolduran kitlesinin laringoskop bleydi ile travması sonucunda kanama ve başarısız girişim ihtimali üzerine orotrakeal entübasyon ve supraglottik havayolu araçları denenmemiştir. Kardiyak kompresyonlara ve medikal tedaviye devam edilen hastaya, ekipmana ulaşılabilirlik ve ekipte deneyimli bir hekimin olması nedeniyle acil invaziv havayolu yönetimi için perkütan trakeotomi planlandı. Hastanın skapulaları altına yükselti konularak boynu ekstansiyona alındı. Kardiyak kompresyonlar devam ederken ikinci servikal kartilaj altından yaklaşık 45 saniye içinde trakeotomi kanülü yerleştirildi. Oksijen destekli balon valf sistemi ile ventile edildi. Spo2:%99'a çıkan hastaya KPR devam edildi. KPR'nin 36. dakikasında sinüs ritmi ile döndürülen hasta yoğun bakıma yatırıldı.
Tartışma ve Sonuç: Anestezi uzmanlarının invaziv havayolu yönetimi konusunda ekipmanlarını ve algoritmalarını sahip oldukları şartlara göre güncellemelerinin ve tüm personelin KPR konusunda yeterli bilgiye sahip olmasının kardiyak arrest sonrası mortalite ve morbidite oranlarını azaltacağını düşünmekteyiz.
|