COVİD-19 PANDEMİSİ DÖNEMİNDE YOĞUN BAKIM ENFEKSİYONLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Özlem Kurkal, Öğr. Görevlisi Deniz Özer, Prof. Dr. Gönül Tezcan Keleş
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Hafsa Sultan Hastanesi
Giriş: Hastane ilişkili enfeksiyonlar (HİE) tipik olarak başvuru sırasında olmayan veya inkübasyon halinde olan ve hastane yatışından sonra kazanılıp 48 saat sonra belirti veren enfeksiyonlardır [1] COVID-19 hastalarında; uzamış yoğun bakım ünitesi(YBÜ) yatışları, mekanik ventilatör, steroid kullanımı gibi faktörler HİE için predispozandır. Bu çalışma COVID-19 pandemi döneminde izole edilen HİE’lerde pandemi öncesi döneme göre meydana gelen değişikliklerin tespit edilmesini amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntem: Bu çalışma hastanemiz anestezi ve cerrahi YBÜ’lerinde 1 Mart 2018-29 Şubat 2020 (pandemi öncesi:PÖ) ile 1 Mart 2020- 28 Şubat 2022 (pandemi dönemi:PD) arasında görülen HİE’leri retrospektif olarak inceleyen bir kohort çalışmadır. Veriler hastane bilgi sistemi ve enfeksiyon komitesi hasta takip dosyalarından elde edilmiştir. Bağımsız değişkenler; yaş, cinsiyet, komorbid hastalık, hastane yatış ve mekanik ventilasyon süresi, HİE enfeksiyon türü, enfeksiyon etkenleri ve etkenlerde saptanan dirençlerdir. Araştırma için etik kurul onayı alınmıştır. İstatistik anlamlılık p<0,05 kabul edilmiştir
Bulgular: PÖ 2456 yatan hastada 174, PD 2703 hastada 168 HİE tanısı konmuştur. PÖ insidans 70,8, PD’de ise 62,2’dir (p=0,210). PD’de HİE olan hastalarda komorbid hastalık %77,4, PÖ’de ise %56,3’tür(p=0,022) Hastaların yoğun bakım yatış gün sayısı PD’de azalmıştır (PD: 35,6±42,1, PÖ: 42,4±31,5; p<0,001). Hastalarda mekanik ventilasyon süresi PÖ 28,2±27,9; PD ise23,1±35,4’tür (p=0,013). Katater ilişkili kan dolaşım enfeksiyonu %23,2’den %38,1’e yükselmiş, üriner sistem enfeksiyonu %19,5’ten %9,5’e düşmüştür. Klinik pnömoni sıklığı benzer iken (PÖ %,8; PD %5,7); VİP sıklığı %6,4’tem %3,3’e düşmüştür (p<0,001). HİE’lerde en sık görülen etkenler Acinetobacter spp.(%39,5), Enterococcus spp. (%20,7) ve Klebsiella spp. (%18,6)’dır ve dönemler arası istatistiksel fark saptanmamıştır(p=0,900). Enterococcus faecium’un vankomisin direnç sıklığı pandemi döneminde %37,5’ten %22,7’ye, Pseudomonas aeruginosa’nın seftazidim direnci ise %66,7’den %22,2’ye gerilemiştir (sırasıyla; p=0,033, p=0,046).
Tartışma ve Sonuç: Pandemi, YBÜ’lerde saptanan HİE insidansında, etken dağılımında değişikliğe neden olmamıştır; ancak katater ilişkili enfeksiyon sıklığında artış gözlenmiştir. PD’de hijyen kurallarına artan özene rağmen HİE insidansının düşmemesinin sebebi olarak covid pozitif hastalardaki immunsupresyon düşünülebilir. Artan kateter ilişkili enfeksiyonlar ise femoral kateter kullanımının artması ile ilişkili olabilir.
|