Elektif Tek Taraflı Diz Protezi Cerrahilerinde Turnike Uygulamasının Dinamik Kardiyak Fonksiyonlar ve Kardiyak Verimlilik Üzerine Etkisi
Merve Şeker, Serap Aktaş Yıldırım, Halim Ulugöl, Bülent Güçyetmez, Fevzi Toraman
Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi
Giriş: Turnike, total diz protezi (TDP) cerrahilerinde kanamayı azaltarak cerrahi alanın görünürlüğünü artırır(1). Turnikenin şişirilmesi ile önyük, artyük veya her ikisinin birden artarak kan basıncının arttığı, indirilmesi ile de kan basıncının düştüğü bildirilmiştir(2). Cardiac Cycle efficiency (CCE) global kardiyak performansı, kardiyak ve vasküler sistemi birlikte değerlendirerek, sistolde harcanan enerjinin toplam enerjiye oranı üzerinden hesaplayan ve ventrikülo-arterial eşleşme (VAC) hakkında da bilgi veren yeni bir parametredir(3). Biz de çalışmamızda turnikenin, kardiyak verimliliğe etkisini, CCE üzerinden değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Prospektif gözlemsel çalışmamıza, etik kurul onayı (ATADEK; 2022-14 / 12) sonrası turnike altında elektif tek taraflı TDP yapılan 43 hasta alındı. Hastalar genel anestezi (Grup GA:22 hasta) veya kombine spinal epidural anestezi (Grup KSEA:21 hasta) uygulanarak iki gruba ayrıldı. Arteriyal dalga analizinin yeni bir algoritmik uygulaması olan pressure recording analytical method (PRAM) kullanılarak kardiyak ve vasküler parametreler (T1) anestezi öncesi, (T2) anestezi sonrası turnike şişirilmeden önce, (T3-8) turnike sırasında ve (T9) turnike indirildikten sonra 9 zaman noktasında kaydedildi. Çalışmanın estimated power’ı tüm hastaların T2-T3’teki CCE değerlerinin ortalamalarının farkları ve standart sapmalarına göre 0.99 (effect size: 0.88, alfa error: 0.05) olarak hesaplandı. İstatistiksel analizler SPSS version 28.0 ile yapıldı.
Bulgular: Grupların demografik verileri ve eşlik eden risk faktörleri benzerdi (Tablo1). Enerji verimliliğinin göstergesi olan CCE’nin, turnike periyodunda (T3), genel anestezi grubunda belirgin olarak azaldığını (p<0.011), kompansasyon mekanizmaları olan Ea ve dp/dt nin ise belirgin olarak arttığını gözlemledik (p<0.003, p <0.001) (Tablo2).
Tartışma ve Sonuç: Her iki grup hastada da turnikenin şişirilmesi ve indirilmesiyle oluşan basınç ve volüm değişikliklerinin, kardiyak enerji verimliliğini azalttığını, ancak genel anestezi grubunda bu enerji verimliliğindeki azalmanın daha fazla olduğunu, aynı şekilde bunu destekleyen kompansasyon mekanizmaları olan vasküler tonus artışı (Ea) ve kontraktilite artışının (dp/dt) genel anestezi grubunda daha fazla olduğunu tespit ettik. Bu bulgular eşliğinde riskli hastalarda turnikenin oluşturduğu kardiyo-vasküler olumsuz etkilerin azaltılması amacı ile santral rejyonel anestezi uygulamasını önermekteyiz.
|