SERVİKAL DİSK CERRAHİSİ SIRASINDA GELİŞEN ASİSTOLİ ; OLGU SUNUMU
ahmet yasir arık, fatihcan erkan ersöz, esra adıyeke
sancaktepe şht. prof. dr. ilhan varank eğitim ve araştırma hastanesi
Giriş: Servikal disk herniyasyonunun cerrahi tedavisinde anterior servikal diskektomi ve füzyon (ASDF) uzun zamandır kullanılan, etkinliği ve güvenilirliği kanıtlanmış bir yöntemdir. Genel anestezi altında gelişen asistolinin, 10.000 ameliyatta 1,1 ile 7,2 oranında meydana geldiği tahmin edilmektedir ve kanama, acil operasyonlar, hasta komorbiditeleri, Amerikan Anestezistler Derneği (ASA) sınıflaması IV/V ve yenidoğanlar ile ilişkili bulunmuştur. Olgumuzda ASDF cerrahisi sırasında ani gelişen bradikardi ve asistoli anlatılacaktır.
Olgu: 43 yaşında ve 80 kg kadın hastaya beyin cerrahisi kliniği tarafından C4-C5 düzeyinde ASDF cerrahisi planlandı. Preoperatif anestezi değerlendirmesinde herhangi bir ek hastalığı olmayan hasta 10 paket-yıl aktif sigara kullanım öyküsü nedeniyle ASA-II kabul edildi. Hastanın standart monitorizasyonu (EKG, tansiyon ve SpO2) yapıldıktan sonra 2 mg dormicum, 100 mcg fentanil, 200 mg propofol, 60 mg lidokain ve 50 mg roküronyum ile genel anestezi indüksiyonu yapılıp endotrakeal entübasyon yapıldı. Anestezi idamesinde %2 sevofluran ve remifentanil kullanıldı. Hasta mekanik ventilatöre volüm kontrol modda, 12 soluk sayısı, 480ml tidal volüm ve ETCO2 32-36 olacak şekilde takip edildi. Ameliyat sırasında cerrahın N. Vagus, A. Carotis Communis ve V. Jugularis Interna’dan oluşan boyun damar sinir paketini ekartasyonu sırasında hastada ani gelişen bradikardi ve asistoli gözlendi. Ekartörlerin çıkartılmasını takiben hasta sinüs ritmine geri döndü. Hastada gelişen asistolinin vagal sinir hiperstimülasyonuna bağlı geliştiği düşünülerek 1 mg IV atropin uygulandı. Operasyona devam edildi ve başka bir komplikasyon ile karşılaşılmadı. Hasta uyandırılıp servise alındıktan sonra kardiyoloji konsültasyonu yapıldı. Hastanın kardiyak muayenesi, laboratuvar değerleri ve EKG’si normal değerlendirildi.
Tartışma ve Sonuç: Sağ vagus siniri, sinoatriyal düğümü innerve etmektedir ve hiperstimülasyonu sonucunda bradikardi ve asistoliye neden olabilirken sol vagus sinirinin hiperstimülasyonu atriyoventriküler nodda iletimi yavaşlatıp ve sol ventrikülün kontraktilitesini azaltarak atriyoventriküler bloklara, bradikardi ve asistoliye neden olabilir. ASDF cerrahisi yapılan hastalarda ani gelişen asistoli nadir görülse de vagus sinir hiperstimülasyonunun çeşitli aritmilere neden olabileceği akıldan çıkarılmamalıdır.
|