Laparoskopik LAR Operasyonunda İntraoperatif Farkedilen Tek Taraflı Periorbital Amfizem
Dr. Kadiriye Selin Elden, Bülent Serhan Yurtlu
dokuz eylül üniversite hastanesi
Giriş: Laparoskopik ameliyatlarda introperatif, postoperatif servikal, toraks ve abdomende subkutanöz amfizem sık görülen komplikasyonlardandır(1). Ancak unilateral periorbital subkutan amfizem olguları literatürde sayıca çok nadir yeralmaktadır. Olguda, hiperkarbi, asidozla ilişkili unilateral periorbital, bilateral servikal ve torakal subkütanöz amfizem vakası vurgulanmaktadır.
Olgu: Hasta, öyküsünde kolonoskopi bulunan, ASA 2, 67 yaş kadındı. Boyu 157cm, kilosu 54kgdı. Preoperatif elektrokardiyogram sinüs ritminde, hızı 70 atım/dk'dı. Vital bulgular, fiziksel muayene normaldi. Anestezi indüksiyonu, 2 mg Dormicum, 2 mg/kg fentanyl, 0,5 mg/kg rokuronyumla sağlandı, endotrakeal entübasyon gerçekleştirildi. Anestezi idamesi %1-3 sevoflurane ve %50 O2 ile sağlandı. Monitorizasyonda, elektrokardiyografi, noninvazif kan basıncı, O2 saturasyonu, solunum sayısı, ETCO2 kullanıldı. Entübasyondan sonra ETCO2 30mmHg, vital değerler normaldi. İki akciğer solunuma eşit katılıyordu. Supindeki hastaya 45 derece Trendelenburg, sağa tilt pozisyonu verildi. Umblikale, sağ alt, sağ üst ve sol üst kadrana laparoskopik trokar yerleştirildi. Karbondioksit insüflasyonuyla (15mmHg) pnömoperitoneum oluşturuldu. Operasyonun 3. saatinde hastanın sol periorbital bölgesinde ödem, palpasyonla krepitasyon farkedildi. Boyun ve torakal bölgede de bilateral krepitasyon belirlendi. Her iki akciğer sesleri eşitti. Operasyon başlangıcında ETCO2 35-38mmHg, 3. Saatinde ETCO2 48-50mmHg'di. Alınan AKG'sinde respiratuar asidoz görüldü. Dakika solunum sayısı arttırıldı. 3,5 saat sonrasında laparotomiye geçilen vaka 5,5 saat sürdü. Hasta postop entübe PACU'ye devredildi. Kontrol akciğer grafisinde servikal, torakal bölgede ciltaltı amfizem izlendi. Pnömotoraks, pnömomediastinum izlenmedi. Hasta hiperventile edilerek kan gazı değerleri normal olduktan sonra ekstübe edildi. Periorbidal amfizemin postop 2. günde tamamen resorbe olduğu belirlendi.
Tartışma ve Sonuç: Philips ark. 600 laparoskopik komplikasyonlarda, subkutan amfizem oranını %2 saptamışlardır(2). Subkütanöz amfizemde risk faktörleri; uygunsuz kanülasyon, >5 kanül kullanımı, artmış abdomen basıncı, ameliyatın >3,5 saat sürmesi, >65 yaş, düşük BMI'dir(3). Periorbital amfizem, orbital duvarların bütünlüğünün bozulmasıyla oluşur, en sık orbital ve sinüs kırıklarıyla ilişkilidir(4,5). Nadiren, servikal fasyada ilerleyen hava, fasyal planlar boyunca yüz ve periorbital bölgeye yayılabilir. Çoğunlukla periorbital amfizem birkaç günde kendiliğinden geçer, görme bozukluğuna neden olmaz(4). Normokarbi sağlanana kadar hiperventilasyon, periorbital amfizemi azaltmaya yardımcıdır.
|