Video Yardımlı Torakoskopik Akciğer Rezeksiyonunda İki Farklı Dozda Uygulanan İntratekal Morfinin Etkinliklerinin Karşılaştırılması
Volkan Okbaz, Mediha Türktan, İrem Aksoy, Ersel Güleç, Zehra Hatipoğlu, İsmail Can Karacaoğlu
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD
Giriş: Toraks cerrahisi postoperatif ağrının yoğun olduğu cerrahilerden biridir. Günümüzde minimal invaziv yöntemler daha sık uygulansa da ağrı yönetimi sorun olmaya devam etmektedir. İntratekal morfin bu amaçla kullanılabilecek analjezik yöntemlerden biridir. Çalışmamızda video yardımlı torakoskopik cerrahide (VATS) uygulanan iki farklı intratekal morfin dozunun etkinliklerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Randomize, kontrollü ve prospektif olarak planlanan çalışmamıza etik kurul onayı ve hastalardan onam alındıktan sonra VATS ile akciğer rezeksiyonu yapılacak 18 yaş üstü 46 hasta dahil edildi. Kanama diyatezi, antikoagülan ajan kullanımı, girişim yapılacak yerde lokal enfeksiyon, çalışmada kullanılacak ajanlara karşı alerji öyküsü, ASA skoru>3, 18 yaş altı olan ve çalışmaya katılmaya gönüllü olmayan hastalar çalışma dışı bırakıldı.Anestezi indüksiyonu ve entübasyonu takiben lateral pozisyonda L4-5 aralığından ideal vücut ağırlığına göre Grup 1’e 10 mcg/kg intratekal morfin, Grup 2’ye 7 mcg/kg intratekal morfin (toplam volüm 2 cc olacak şekilde) uygulandı. Cerrahi bitiminde de hasta kontrollü analjezi cihazı (100 cc salin içinde 30 mg morfin, 0,02 mg/kg bolus, 10 dakika kilitli kalma süresi) ile postoperatif analjezinin devamı sağlandı. Grupların demografik özellikleri, intraoperatif ve postoperatif hemodinamik verileri, postoperatif morfin tüketimleri, postoperatif ağrı skorları (VAS; efor ve dinlenme), olası yan etkiler ve ek analjezik ihtiyaçları kaydedildi.
Bulgular: Grupların demografik verileri, anestezi ve cerrahi özellikleri, intraoperatif ve postoperatif hemodinamik verileri benzerdi (p>0,05). Postoperatif ilk 12 saatte ağrı skorları açısından gruplar arasında fark yokken, 18. ve 24. saatlerde Grup 1’de Grup 2’ye kıyasla daha düşük saptandı (VASdinlenme; p=0,024 ve p=0,017; VASefor; p=0,025 ve p=0,002). Postoperatif morfin tüketimi tüm zaman dilimlerinde Grup 1’de istatistiksel açıdan anlamlı olarak düşüktü (p<0,05) (Tablo 1).Yan etki insidansı ve ek analjezik gereksinimi gruplar arasında benzerdi (p>0,05).
Tartışma ve Sonuç: VATS ile akciğer rezeksiyonu yapılacak hastalarda postoperatif analjezi amacıyla ideal kiloya göre 10 mcg/kg intratekal morfin uygulanmasının 7 mcg/kg intratekal morfin uygulanmasına göre yan etki sıklığını arttırmadan daha etkin analjezi sağladığı kanaatindeyiz.
|