III. Basamak Bir Hastanede Doktor ve Hemşirelerin Oksijen Tedavisi Konusundaki Bilgi ve Eğitim Durumu-Anket Çalışması
Keziban Bollucuoğlu, Gamze Küçükosman, Şule Altuncu, Hilal Ayoğlu
1Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD, Zonguldak, Türkiye
Giriş: Oksijen (O2) tedavisi (OT), hipokseminin belirtilerini önlemek amacıyla atmosferde bulunan O2 konsantrasyonundan daha fazla yoğunlukta O2 uygulanmasıdır.1Sağlık hizmeti sunucuları tarafından O2uygulanırken gerekli bilgi, beceri ve tutum tedavi sonuçlarını etkileyebilmektedir.2-4Çalışmamızda üniversite hastanemizde çalışandoktor ve hemşirelerin OT konusundaki eğitim ve bilgi durumlarını belirlemeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel çalışma, etik kurul onayı sonrası231 katılımcıyla tamamlandı. Veriler, basılı anket formlarının erişkin acil servisi ve klinikleriyle yoğun bakımlarında çalışan, gönüllü doktor ve hemşirelere elden dağıtılıp doldurulmasıyla elde edildi. Anket; katılımcıların OT’ye yönelik eğitim ve bilgi durumlarını araştıran bir veya daha fazla seçeneğin de işaretlenebileceği 23 sorudan oluşmaktaydı. Bilgi düzeylerini araştıran sorulara verilen doğru yanıtlara göre puan>%80 ise iyi, <%60 ise zayıf bilgi düzeyi olarak sınıflandırıldı.p<0.05 anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Çalışma süresince toplam ulaşılan doktor ve hemşire sayısı 422 olup çalışmaya katılım %55, katılımcıların %67’si hemşire, %33’ü doktor (%27 asistan, %6 uzman) ve %36’sı erkek, %64’ü kadındı. Hemşirelerin %85’i, doktorların %62’si OT’nin nasıl yapıldığı hakkında bilgisi olduğunu belirtti. Hemşirelerin %27’si doktorların %42’si OT için kılavuz kullanıyordu. Doktorların %86’sı ve hemşirelerin %90’ı OT eğitiminin gerekli olduğunu düşünüyordu ve bu konudaki en yaygın bilgi kaynağı hemşirelerde %49, doktorlarda %52 oranında okul eğitimleriydi. (Tablo 1). Hemşirelerde bilgi düzeyi iyi olanların oranı %9,7 iken doktorlarda %14,3 idi (p=0.418). OT takip parametreleri olarak hemşirelerin ve doktorların %90’ı,.OT’nin beklenen klinik sonuçları konusunda da doktorların%71’i hemşirelerin %49’u iyi bilgi düzeyine sahipti (p<0.001). Düşük akımlı OT uygulama yolları konusunda doktorların %64’ü ve hemşirelerin %86’sı (p<0.001), kısa süreli OT endikasyonları konusunda da doktorların %49’u ve hemşirelerin%69’u zayıf bilgiye (p=0.004) sahiptiler. Oksijen toksisitesi konusunda doktorların ve hemşirelerin %87’si zayıf bilgiye sahipti (Tablo 2).
Tartışma ve Sonuç: OT’nin doğru uygulanması hasta güvenliği açısından önem taşımaktadır.2-6Doktor ve hemşirelerin önemli bir kısmının OT konusunda yalnızca eğitimleri sırasında bilgi aldığı, yetersiz bilgiye sahip olduğu ve OT uygulamasında kılavuzlara yer vermediği görüldü. Sonuç olarak sağlık çalışanlarının OT konusunda düzenli aralıklarla kapsamlı eğitim programlarına ihtiyaç olduğu kanısına varıldı.
|