Somatotipe göre inhaler anestezik hedef konsantrasyona ulaşma süresi
Alihan MADRAN, Başar ERDİVANLI
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon ABD, Rize
Giriş: Düşük akım anestezisinde halen başlangıçta 4 L/dk taze gaz akışı 10 dakika boyunca sürdürülmektedir. Gözlemlerimiz ise başlangıçtan itibaren 1 L/dk taze gaz akışıyla kısa sürede yeterli desfluran alımının sağlanabildiği, ancak hastanın somatotipine (ektomorf, mezomorf, endomorf) göre farklı süreler gerektiği yönündedir. Boy ve vücut ağırlığı gibi hasta karakteristikleriyle inhaler anestezik alımı öngörülememiştir[1]. Somatotip akciğer kapasitesi ve supin pozisyondaki değişikliklerle yakın ilişkili olması nedeniyle incelemeye değerdir[2]. Herhangi bir ölçüm aleti kullanmadan elde edilebilecek hasta karakteristikleri ve somatotip ile desfluranın anestezi cihazının ekspiratuar kolundaki hedef konsantrasyona ulaşma süresini tahmin edebilecek bir model geliştirmeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Etik Kurulu onayını (2022/11, 20.01.2022) takiben, elektif koşullarda genel anestezi ile cerrahi planlanan 18-75 yaş arasındaki hastalar çalışmaya alındı. Kalp debisi ve fonksiyonel rezidüel kapasitenin standardizasyonu açısından KOAH, amfizem, akciğer cerrahisi öyküsü, kifoskolyoz, artmış intraabdominal basınç, ileri kalp yetmezliği [ejeksiyon fraksiyonu<%35, METS<4, ileri kapak hastalığı]) saptanan hastalar dışlandı. Standart intravenöz anestezi indüksiyonunu ve entübasyonu takiben tüm hastalarda Primus (Draeger) kullanılarak EtCo2 düzeyi sabit kalacak şekilde ventilasyon parametreleri ayarlandı. Taze gaz akışı 1 L/dk, desfluran vaporizörü %18 olarak ayarlandı. Yirmi saniye aralıklarla inspiratuar ve ekspiratuar koldaki desfluran konsantrasyonları (FiDes, FeDes), hemodinamik ve solunumsal parametreler kaydedildi. FiDes≥%8 ve FeDes≥%6 değerlerine ulaşıldığında takip sonlandırıldı. Regresyon modeli oluşturulması öncesi cinsiyete göre somatotip dağılımı eşitlendi. Varyans enflasyon faktörü analizi ile kolineariteler dışlandı. İlişkisiz parametreler sıralı olarak elendi. En son elde edilen anlamlı model ile modelden vücut tipi çıkarılarak iki modelin tahmin gücü anova testiyle karşılaştırıldı.
Bulgular: Toplam 338 hastanın verileri analiz edildi. Koşulların sağlanması 275±34 (min: 200, max: 360) saniye sürdü (Figür 1). Karşılaştırma 180. saniyedeki değerlere göre yapıldı. FeDes ile yaş ve vücut ağırlığı arasında pozitif, boy arasında negatif korelasyon saptandı (Pearson korelasyonu: 0.475, 0.277, -0.209, p =0.0001). Somatotip içeren modelin tahmin gücü daha yüksek saptandı (p = 0.01).
Tartışma ve Sonuç: Somatotipin zahmetli ölçümlere gerek kalmadan desfluran indüksiyon süresi tahmininde doğruluk ve kolaylık sağlayabileceği kanaatindeyiz.
|