Ameliyathane dışı anestezi uygulamasında zor havayolu olan hastanın anestezi yönetimi; literatür eşliğinde olgu sunumu
FERDA YAMAN, FADİME ALAGAŞ, DİLEK ÇETİNKAYA
ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKULTESİ, ANESTEZİYOLOJİ VE REAMİNASYON ANA BİLİM DALI
Giriş: Ameliyathane dışı anestezi uygulamaları son yıllarda dünya çapında yeni teknolojilerin kullanıma sunulmasıyla birlikte katlanarak büyümektedir. Anestezi olmadan asla mümkün olamayacak müdahalelere izin verilmesi açısından önem arz etmektedir. Radyoloji ünitesi ve elektrofizyoloji laboratuvarında en yüksek komplikasyon oranlarının olduğu gösterilmiştir (1). Bu olguda literatür eşliğinde Down Sendromlu hastada anjiografi laboratuvarında transözafajial ekokokardiografi uygulaması için anestezi yönetimini sunmayı amaçladık.
Olgu: 21 yaşında Down sendromlu 16 sene önce ventriküler septal defekt (VSD) kapatılması nedeniyle operasyon öyküsü olan hasta transözafajiyal ekokardiyografi(TEE) amacıyla anjiografi laboratavuarına kabul edildi. Preoperatif değerlendirmede kısa boyun, dar ağız açıklığı, büyük dil, basık burun kökü ve protrude çene nedenli zor havayolu olabileceği öngörüldü (figür 1, 2). Sağ dal bloğu mevcuttu. Transtorasik ekokardiyografi incelemesinde ejeksiyon fraksiyonu %61, rezidü VSD nedenli sol-sağ şant, pulmoner hipertansiyon, biküspid aortik kapak, hafif aort yetersizliği saptandı. Hasta yakınına işlemin yüksek riskli olduğu anlatılarak yazılı onam alındı. Mental retarde olan hastaya intravenöz kanülasyon ajitasyon nedeniyle uygulanamadı. 150 mg intramusküler ketamin uygulandıktan sonra monitorizasyonu yapıldı. Nazal kanul ile 8 lt/dk oksijen desteği sağlandı. Sedasyona rağmen periferik intravenöz kanulasyon yapılamayan hastaya ultrasonografi eşliğinde sağ femoral kataterizasyon yapıldı. Premedikasyon amaçlı 0,5 mg atropin intravenöz uygulandı. Sedasyon amaçlı 0,05-0,75 mcg/kg/saat deksmetedomidin infüzyonu başlandı. İşlem süresi 20 dakika olarak kayıt edildi.TEE uygulaması sırasında jaw thrust (çene itme) dışında havayolu manevrası uygulamaya gerek kalmayan hasta kardiyoloji servisine oksijen desteğiyle teslim edildi.
Tartışma ve Sonuç: Ameliyathane dışı anestezi uygulamalarında çocuklarda ve yetişkinlerde deksmedetomidinin tek başına ve kombinasyon halinde etkinliğini ve güvenliğini açıklayan sınırlı sayıda literatür mevcuttur (2). Deksmedetomidinin, solunum depresyonu olmadan etkili sedatif, analjezik ve hipnotik etki sağlaması zor havayolu yönetimi açısından iyi bir seçenek olmaktadır (3,4). Anestezi pratiğinde Down Sendromlu hastalar erişkin popülasyonda da karşılaştığımız hasta grubu haline gelmiştir. Üst havayolu obstrüksiyonunu daha komplike hale getiren TEE uygulaması için ketamin+deksmedetomidin uyguladığımız bu olguda güvenli anestezi sağlanmış, ameliyathane dışı anestezi uygulamalarında zor havayolu öngörülen hastalar için iyi bir tercih olmuştur.
|