65 Yaş Üstü Hastalarda Anestezi İndüksiyonu Sonrası Gelişen Hipotansiyonu Öngörmede Karotis Akış Zamanı Ölçümünün Rolü
İsmail Demir, Mediha Türktan, Hüseyin Cihat Solmaz, Ersel Güleç, Mehmet Özalevli
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD
Giriş: Genel anestezi indüksiyonu ile ilişkili hipotansiyon özellikle yaşlı hastalarda akut böbrek hasarı ve miyokardiyal iskemi gibi postoperatif komplikasyonlarla ilişkilidir. Çalışmamızın amacı; 65 yaş üstü hastalarda preoperatif düzeltilmiş karotis arter akış süresinin (FTC) genel anestezi indüksiyonundan sonra hipotansiyonun tahmin edilmesindeki etkinliğini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Prospektif ve kesitsel olarak planlanan çalışmamız, etik kurul onayı ve hastaların onamı alındıktan sonra Haziran 2022 ve Haziran 2023 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Çalışmaya genel anestezi altında elektif cerrahi geçirecek olan 65 yaş üstü 93 hasta dahil edildi. Hastaların operasyon odasına alınmadan 10 dakika önce ultrasonografi eşliğinde FTc değeri hesaplanarak sistolik, diyastolik, ortalama kan basıncı ve kalp hızı değerleri ölçüldü. Anestezi indüksiyonunda intravenöz (iv) 1-2 mg/kg propofol ve trakeal entübasyon için 0,6 mg/kg iv roküronyum kullanıldı. İhtiyaç olması durumunda iv fentanil 0,5 mg/kg eklendi. Anestezi idamesinde sevofluran % 1-2 ve %50-50 oksijen-azot protoksit kullanıldı. İndüksiyon sonrası 3 dakika süreyle birer dakika aralıklarla kan basıncı ve kalp hızı ölçüldü. Direkt laringoskopi ve endotrakeal entübasyon sempatik stimülasyon ile kan basıncında değişikliklere sebep olacağından entübasyon öncesi ölçümler sonlandırıldı. Gelişen hipotansiyon tedavisinde ilk olarak noradrenalin iv bolus, ikinci seçenek olarak iv kristalloid kullanıldı.
Bulgular: En sık gözlenen ek hastalık hipertansiyondu (% 50,5). Preoperatif bakılan FTC değeri ortalama 333,8±18,9 msn idi. Preoperatif düzeltilmiş FTC<328,5 msn olması durumunda % 80 duyarlılık ve % 79,4 özgüllük ile hipotansiyon geliştiği görüldü (p<0,001). İndüksiyon sonrası hipotansiyon gelişen hastaların preoperatif bakılan FTC değerinin (315,1±14,3 msn) hipotansiyon gelişmeyen hastalara göre (340,7±15,5 msn) istatistiksel olarak daha düşük olduğu gözlendi (p=0,001). Preoperatif hipertansiyonu olan hastalarda anestezi indüksiyonu sonrası daha yüksek oranda hipotansiyon geliştiği görüldü (p=0,041). Preoperatif düzeltilmiş FTC değeri ile uygulanan propofol, fentanil, noradrenalin ve kristalloid dozları arasında korelasyon bulunamadı.
Tartışma ve Sonuç: Genel anestezi uygulanacak olan 65 yaş üstü hastalarda preoperatif FTC değerleri anestezi indüksiyonu sonrası gelişebilecek hipotansiyonu öngörmede basit ve güvenilir bir monitörizasyon yöntemidir.
|