2023 Maraş Depreminde Şehir Hastanesindeki Travma Hastalarına Anestezik Yaklaşım
Aylin KILINÇARSLAN, Ceyda Özhan Çaparlar, Müge Türkoğlu, Fatma Özkan Sipahioğlu, Funda Atar, Selma Ölmez, Nur Yılmaz, Merve Karaşahin, Derya ÖZKAN
Ankara Etlik Şehir Hastanesi
Giriş: 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş depremi ülkemizde ciddi bir yıkım yaratmıştır. Depremden 15 milyonluk bir nüfus etkilenmiş, 50 binden fazla kişi hayatını kaybetmiş ve binlerce kişi yaralanmıştır (1). Sağlık kuruluşlarının hasar alması ve yaralı sayısının fazla oluşu bölgedeki sağlık hizmetlerini kesintiye uğratmıştır. Yaralıların başka illerdeki sağlık kuruluşlarına transferi ile tedavileri sağlanmıştır (2). Bu çalışma ile 3. basamak hastanemize nakledilen hastalarda uygulanan anestezi yaklaşımını değerlendirmek istedik.
Gereç ve Yöntem: Etik Kurul onayı sonrası 6 - 20 Şubat 2023 tarihleri arasında opere edilen hastaların verileri retrospektif olarak incelenmiştir. Çalışmaya acil travma cerrahisi geçiren, 10 yaş ve üzerindeki depremzede hastalar dahil edilmiştir. Hastaların hastaneye kabul tarihi, demografik bilgileri, ameliyat türü, ameliyat bölgesi, anestezi tekniği, periferik blok tercihi, laboratuvar değerleri, renal replasman tedavisi ve yoğun bakım ihtiyaçları, sağkalımları kaydedilmiştir. Verilerin analizi için IBM SPSS 26.0 programı kullanılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 375 vakanın 192’si kadın (%51,2), 183’ü erkek (%48,8) ve hastaların ortalama yaşı 38,81 ± 16,67 (12- 93) bulunmuştur. 323 hasta ekstremite, 35 hasta vertebra yaralanması nedeniyle opere edilmiştir. Yaralanmaların %61,6’sı alt ekstremite ve %17,1’i üst ekstremitedir. 147 hastaya debridman, 49 hastaya fasyotomi ve 33 hastaya ampütasyon uygulanmıştır. Anestezi yöntemi olarak hastaların 352’sine (%93,9) genel anestezi, 19’una (%5,1) spinal anestezi ve 4’üne (%1,1) sedoanaljezi uygulanmıştır. Anesteziye ek olarak hastaların 33’üne (%8,8) periferik sinir bloğu yapılmıştır. Tedavisi sırasında 105 hastaya renal replasman tedavisi uygulanmıştır. 26 hasta yattığı birimde eksitus kabul edilirken intraoperatif hasta kaybı olmamıştır.
Tartışma ve Sonuç: Deprem gibi felaketlerde anestezi tekniğinin seçimi mevcut koşullara ve uygulayıcının deneyimine bağlıdır (3, 4). Depremzede hastalara sıklıkla genel ve rejyonal anestezi uygulandığı raporlanmıştır (5). Ancak depremzedelerde en sık ekstremite yaralanmalarının görülmesi rejyonal anesteziye eğilimi arttırmaktadır. (4, 6, 7). Temel anestezi becerilerine Plan A bloklarının eklenmesi ile afet durumlarında rejyonal anestezi seçiminin artacağını umuyoruz. Ayrıca bu çalışma ile yaralıların ileri merkezlere naklinin, multidisipliner bir yaklaşımla, hastalarda daha iyi klinik iyileşme sağlayabileceğini düşünmekteyiz.
|