Yoğun Bakım Ünitesinde Takip Edilen Covid-19 Hastlarında Laktat Düzeyinin Mortaliye Etkisi
EZGİ AYDIN İNAN, EBRU KAYA, OKTAY İNAN, AYÇA SULTAN ŞAHİN
SAĞLIK BİLİMLERİ ÜNİVERSİTESİ KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
Giriş: Laktat, yoğun bakımda önemli bir prognostik faktördür. Bununla birlikte, COVID-19'deki sonuçları tahmin etmedeki rolü hakkında hala yeterli kanıt bulunmamaktadır(1). Çalışmamız COVİD-19 nedeni ile YBÜ’nde takip edilen hastalarda laktat düzeyinin mortaliteyi öngörüdeki etkisi araştırılmış, laktat değeri için cut-off değeri oluşturulmaya çalışılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Nisan 2020-Mart 2021 tarihleri arasında Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi COVID-19 Yoğun Bakım Ünitesinde yatan 632 hasta retrospektif olarak taranmıştır çalışmaya 500 hasta dahil edilmiştir. Hastaların yaş, cinsiyet, yoğun bakım yatış süreleri, mortaliteleri, yatış, 2.gün ve 3. Gün laktat düzeyleri, yatış prokalsitonin, yatış beyaz kan hücre sayımı (WBC), nötrofil/lenfosit oranı, yatış sofa skoru, vazopressör ihtiyacı, yatış SPO2 değeri,invaziv mekanik ventilatör ihtiyacı ve ek hastalıkları karşılaştırılmıştır.
Bulgular: Laktat düzeyinin mortaliteyi kestirmede seri laktat ölçümlerine bakılarak her gün için ayrı cut-off değeri belirledik. Yatış anındaki laktat düzeyinin mortaliteyi belirlemede kestirim değeri >1,8 alındığında duyarlılık %64,1 , seçicilik %52,9 , pozitif prediktif değer 62,1 , negatif prediktif değer ise 55,0 saptanmıştır. 2. gün laktat düzeyinin mortaliteyi belirlemede kestirim değeri >1,9 alındığında duyarlılık %43,1 , seçicilik %78,9 , pozitif prediktif değer 70,2 , negatif prediktif değer ise 54,0 saptanmıştır. 3. gün laktat düzeyinin mortaliteyi belirlemede kestirim değeri >1,8 alındığında duyarlılık %59,1 , seçicilik %76,2 , pozitif prediktif değer 74,5 , negatif prediktif değer ise 61,3 saptanmıştır.
Tartışma ve Sonuç: COVİD-19’ lu hastalarda yapılan çalışmada çoğu hastada (%68), serum laktat 2 mmol/L'den daha düşüktü.Yükselmiş başlangıç serum laktatı, anlamlı derecede daha yüksek YBÜ ve 3 aylık mortalite ile ilişkiliydi. Çok değişkenli analizde, 1.günde maksimum laktat konsantrasyonu YBÜ mortalitesi ile bağımsız olarak ilişkilendirilmiştir(1). Bizim çalışmamızda laktat değeri yüksek olan hastalar çoğunluktaydı. Laktat yüksekliğini, ybü kalış süresi ve mortalite ile direk ilişkilendirilmişti(1) bizim verilerimiz de bunu destekler doğrultuda çıkmıştır. Bakılan üç laktat ölçümü de mortalite ile ilişkili bulundu. Sonuç olarak seri laktat ölçümlerini değerlendirdiğimiz çalışmayla kolaylıkla çalışılabilen ve hızlı sonuç veren laktat düzeylerinin değerlendirilmesinin, klinik şiddeti öngörmede yardımcı olacağını düşünüyoruz.
|