ENDOSKOPIK RETROGRAD KOLANJIOPANKREATOGRAFI İŞLEMI İÇIN BILINÇLI SEDASYON UYGULAMASINDA PROPOFOL ILE DEKSMEDETOMIDININ HEMODINAMI VE KOGNITIF FONKSIYONLARA ETKISININ KARŞILAŞTIRILMASI
G.CEYLAN
1, B.YAVAŞCAOĞLU
1, G.KORFALI
1, FN.KAYA
1, E.BAŞAĞANMOĞOL
1, G.TÜRKER
1
ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD 1
Bu çalışmada endoskopik retrograd kolonjiopankreatografi (ERKP) işlemi sırasında bilinçli sedasyon için uygulanan propofol ve deksmedetomidinin hemodinamik ve respiratuar etkileri, yan etkileri, kognitif fonksiyonlara etkileri ile hasta ve hekim memnuniyeti açısından karşılaştırılması amaçlandı.
18-80 yaşları arasında, Amerikan Anestezistler Birliği’nin (ASA) sınıflamasına göre I ve II anestezi risk grubuna giren 50 olgu çalışmaya alındı. Olguların demografik verileri ve çalışma süresince vital bulguları kaydedildi. Sedasyon skorları takibinde Ramsay sedasyon skoru (RSS) kullanıldı. Olgular randomize olarak iki gruba ayrıldı: Grup P’deki olgulara yükleme dozu olarak 75µg kg-1 propofol iv infüzyon 10 dakika süre ile uygulandı. Olguların RSS’u 3-4 olacak şekilde, 12.5-100.0 µg kg-1dk-1 hızında propofol iv infüzyonuna devam edildi. Grup D’deki olgulara yükleme dozu olarak 1 µg kg-1 sa-1 hızında deksmedetomidin iv infüzyon olarak 10 dakikada uygulandı. Olguların RSS’u 3-4 olacak şekilde, 0.2-0.7 µg kg-1sa-1 hızında deksmedetomidin infüzyonuna devam edildi. Olgulara sedasyon öncesinde ve derlenme odasında modifiye Aldrete skoru (MAS) 9-10 olduğunda Mini mental test (MMT) uygulandı. Girişimi takiben yüz ağrı ölçeği (YAÖ) ile ağrı değerlendirilmesi yapıldı.
Deksmedetomidin grubunda kalp hızı (KH) değeri başlangıç değerine göre 5., 10., 15., 20., 25., 30., 35 ve 40. dakikalarda anlamlı olarak daha düşük bulundu (p<0.001). Tüm bu zamanlarda Grup D olgularda KH değerleri Grup P’ye göre düşük bulundu (p<0.05). Grup D’de ortalama arteriyel kan basıncının kontrol değerine göre daha düşük olduğu saptandı (p<0.05). Her iki grup arasında hasta ve hekim memnuniyeti arasında istatistiksel fark bulunmadı. Derlenme döneminde Grup D’de MMT değerleri daha yüksek bulundu (p<0.05).
Endoskopik retrograd kolonjiopankreatografi gibi kısa süreli invaziv girişimlerde bilinçli sedasyon için deksmedetomidin uygulaması propofole alternatif olarak kullanılabilir.
|