RATLARDA INTRAARTIKÜLER TRAMADOL ENJEKSIYONUNUN DIZ EKLEMINDEKI HISTOPATOLOJIK ETKILERI.
M.KOLA
1, Ş.UZUN
1, F.SARICAOĞLU
1, SB.AKINCI
1, Ü.AYPAR
1, D.ZEYBEK
2
HACETTEPE ÜNI. TIP FAK. ANESTEZIYOLOJI VE REANIMASYON A.D. 1 HACETTEPE ÜNİ. TIP FAK. HİSTOLOJİ VE EMBRİYOLOJİ A.D 2
Tramadol analjezik etkisi güçlü, intraartiküler olarak kullanılan bir ilaçtır. Fakat intraartiküler uygulamasının eklemde oluşturacağı değişikliklere yönelik bir bilgi yoktur. Çalışmamızın amacı intraartiküler tramadol enjeksiyonunun ratların diz eklemlerindeki eklem kıkırdağı ve sinovya üzerindeki etkisini değerlendirmektir.
Deney Hayvanları Etik Kurulu onayı alındıktan sonra, çalışmada 20 adet rat kullanıldı. Ratların tümünün sağ diz eklemine 0,2 ml tramadol enjekte edilirken sol diz eklemine kontrol amaçlı 0,2 ml %0,9 serum fizyolojik enjekte edildi. 5’er rattan oluşan gruplar tramadol uygulamasından sonra 1, 7, 14, ve 21. günlerde sakrifiye edilerek diz eklemleri çıkarıldı ve makroskopik olarak hematom varlığı incelendi. Alınan doku örnekleri uygun solüsyonlarda tespit edilip, dekalsifiye edildi. Dekalsifiye dokular fikse edilip ışık mikroskobu doku takip cihazına alındı. Örnekler boyanmış kesitler halinde ışık mikroskopik olarak periartikülar bölge ve sinovyada inflamasyon varlığı açısından incelendi. Eklemdeki inflamatuar değişiklikler (0-4 arası) beş değerlikli bir skala ile histolojik olarak derecelendirildi.
Gruplar karşılaştırıldığında, 1. ve 7. günlerdeki tramadol gruplarında, sinovyumda damarlarda konjesyon ve damarların çevresinde hücre infiltrasyonu şeklinde inflamasyon görüldü ve 1. günde kontrol dizlerde inflamasyon saptanmazken, tramadol grubunda 4 dizde 2. derece inflamasyon saptandı. (p<0.024) Tramadol uygulanan dizlerdeki bu inflamasyon 14. günde yerini sinovyumda fibrozise bıraktı ve fibrozis 21. günde belirgin olarak azaldı.
Tramadolün intraartiküler uygulamalarında erken dönemde sinovyada inflamasyon ve geç dönemde fibrozis yapabileceği göz önünde bulundurularak dikkatli uygulanmalıdır.
|